Rodzaje i wykorzystanie drewna krajowego
Coraz częściej doceniane są walory drewna egzotycznego, tymczasem drewno gatunków krajowych także ma wiele zalet i dużo możliwości wykorzystania. Do tego często jest znacznie tańsze od zagranicznych kuzynów.
Drewno od wieków z powodzeniem stosowane jest w budownictwie, produkcji mebli, instrumentów muzycznych czy papieru. Znajduje też zastosowanie w wyposażaniu wnętrz, a także w celach grzewczych. Drewniane odpady używane są do produkcji płyt, stanowiących materiały do produkcji wielu przedmiotów codziennego użytku. I chociaż coraz popularniejsze staje się drewno egzotyczne, nie zapominajmy o gatunkach krajowych, ich zaletach i szerokim zastosowaniu.
Rodzaje drewna
W zależności od pochodzenia drewna wyróżniamy:
- gatunki krajowe,
- gatunki egzotyczne.
Sposób ulistnienia dzieli drewno na pochodzące z:
- gatunków iglastych,
- gatunków liściastych.
Zależnie od twardości mamy:
- gatunki drewna twardego,
- gatunki drewna miękkiego.
Istnieje jeszcze wiele innych rozróżnień np. w zależności od zastosowania drewna, jego budowy mikroskopowej czy występowania twardzieli. Zwykle w kontekście konkretnego zastosowania drewna zwracamy uwagę na nieco inne jego właściwości, takie jak np. barwa, usłojenie, twardość, ścieralność czy higroskopijność.
Przeczytaj także: Jakie drewno konstrukcyjne wybrać?
Popularne krajowe gatunki
Drzewa rosnące w naszym kraju są niedrogie i na tyle różnorodne, że nadają się do szerokiego wykorzystania.
1. Sosna znajduje szerokie zastosowanie w budownictwie, górnictwie, stolarstwie, stosuje się ją jako podkłady kolejowe, a także do produkcji papieru, płyt, sklejki i wełny drzewnej. Z sosny wykonywana jest także stolarka okienna, drzwiowa, podłogi, meble, narzędzia czy pojemniki.
Co ciekawe, z żywicy sosny produkuje się terpentynę, olej terpentynowy i kalafonię. Z igieł uzyskujemy olejek sosnowy.
2. Jodła jest często spotykana w tartakach. Przeznaczana jest na zapałki, nieco gorsze sklejki, do produkcji celulozy, a także na kopalniaki, słupy, palety, skrzynki. Jodła jest używana w przemyśle chemicznym do produkcji kadzi i beczek. Nadaje się też na pudła rezonansowe i piszczałki organowe.
3. Świerk jest drewnem używanym do wyrobu mebli, oklein, okładzin np. na ściany, podłogi, schody. Służy także do wyrobu instrumentów muzycznych, wełny drzewnej, a także płyt wiórowych, pilśniowych oraz wysokiej jakości papieru. Świerk jest szeroko stosowany w budownictwie oraz górnictwie.
4. Modrzew świetnie nadaje się na parkiety, boazerie, do wyrobu mebli i galanterii oraz w szkutnictwie. Nie mamy tego drewna zbyt dużo, bo modrzew jest pod ochroną.
5. Topola czarna ma drewno okleinowe i sklejkowe, a z uwagi na małą trwałość przeznaczone jest do wnętrz. Służy do wyrobu płyt, papieru, wełny drzewnej, zapałek, ołówków, sprzętów kuchennych, rysownic.
6. Dąb ma drewno twarde, trwałe i wytrzymałe. Nadaje się na stylizowane na zabytkowe meble, na forniry i okleiny. Dobrze sprawdza się jako materiał na parkiety, panele, listwy czy progi. Dąb jest stosowany także do budowy statków, maszyn i pojazdów.
7. Buk jest nieco mniej twardy i odporny na ścieranie od dębu, ale dobrze znosi duże obciążenia. Ma ścisłą strukturę i nadaje się na klepki podłogowe, meble, sklejki lotnicze i stolarskie.
Co ciekawe, swą wartość użytkową buk uzyskuje dopiero po przekroczeniu wieku 100 lat. Drewno bukowe ma skłonność do pęcznienia i pękania, a bez impregnacji jest nietrwałe. Żeby buk nabrał odporności na zniekształcanie, powinien zostać poddany działaniu pary wodnej.
8. Klon europejski jest miękkim gatunkiem, ale klon kanadyjski jest znacznie twardszy. Wszystkie odmiany są trwałe i żywotne. Klon używany jest do wyrobu mebli, boazerii, fornirów, sprzętów kuchennych, a także galanterii (rękojeści, prawidła obuwnicze, obcasy).
9. Jesion jest drewnem długowiecznym, twardym, a przy tym sprężystym. Nadaje się do fornirów skrawanych płasko oraz obwodowo, do produkcji mebli, tworzenia boazerii czy na klepki podłogowe. Z drewna jesionowego wykonywać można nawet śmigła lotnicze, łodzie, wagony czy sprzęt sportowy.
Zobacz też: Rodzaje wkrętów ciesielskich do konstrukcji drewnianych
Co ciekawe, jesion należy do tej samej rodziny roślin, co drzewo oliwne.
10. Orzech jest drewnem o średniej twardości, wykorzystywanym głównie do produkcji mebli i wykańczania wnętrz, np. na boazerie, parkiety, forniry. Z orzecha wykonuje się intarsje, ramy obrazów, a także instrumenty muzyczne, kolby strzelb i drewnianą galanterię.
11. Grusza i jabłoń mają drewno nadające się do wyrobu mebli, oklein, parkietów, a także intarsji czy ram. Wykorzystuje się je do tworzenia rzeźb, przyborów kreślarskich i mierniczych, uchwytów narzędzi ręcznych, czółenek tkackich.
12. Brzoza ma drewno zbyt trwałe, ale twarde i łatwe w obróbce. Wykorzystuje się je na okleiny, okładziny, płyty, sklejki, ale także do produkcji mebli i parkietów. Brzoza nadaje się do snycerki i wykonywania dekoracyjnych gadżetów, służy także do produkcji celulozy i papieru.