Klasyfikacja skał w budownictwie
Każdy chciałby, by jego dom był jak skała. Nic prostszego – możemy do jego postawienia użyć budulców, które pierwotnie były skałami. Niektóre z nich są nam dobrze znane, inne są rzadziej używane w budownictwie. Na którym z materiałów postawić dom?
Niektóre z materiałów budowlanych, które stanowiły niegdyś litą skałę, są nam świetnie znane – wystarczy wymienić spośród nich marmur, wapień, piasek czy bazalt. Jednak nie możemy ich łączyć w jedną grupę, a porządkując je, należy uwzględnić grupy skał.
Przeczytaj także: Jak wybrać odpowiednią cegłę?
Skały magmowe
Uformowały się z zakrzepniętej lub skrystalizowanej magmy wewnątrz skorupy ziemskiej, a na jej powierzchni znamy je pod postacią zastygniętej lawy. Spośród ponad 700 odmian skał magmowych w budownictwie najczęściej wykorzystywane są:
Granit – spotykany przeważnie w formie bloków, krawężników, kostki i okładzin dekoracyjnych. Kamienne bloki granitowe łatwo jest ciąć i polerować, materiał ten jest nie tylko dekoracyjny, ale i niezwykle wytrzymały. Jego największe pokłady znajdujemy w okolicach Strzegomia i Strzelina.
Bazalt – jest materiałem trudnościeralnym i niezwykle twardym oraz odpornym na działanie kwasów. Zwykle bazalt spotkać możemy jako kruszywo służące do budowy dróg i jako materiał budowlany, jest też składnikiem wełny mineralnej.
Porfir – znany od starożytności kamień dostępny był tylko dla najbogatszych spośród patrycjuszy rzymskich, służył jako materiał do budowy rzeźb, które między innymi można było zobaczyć w rzymskim Panteonie. Jedna z kopalni porfiru znajduje się w okolicach Krakowa, a używa się tego materiału w zakładach produkujących kostkę brukową.
Sjenit – jest łatwiejszy do obróbki niż granit, a zastosowanie znajduje w budowie domów i dróg. Stonehenge czy piramidy w Egipcie są najbardziej znanym przykładem użycia sjenitu. W Polsce możemy podziwiać go w Niemczy, której mury obronne okalające miasto są w całości wykonane z tego materiału.
Skały osadowe
O ile skały magmowe z racji swoich właściwości rzadko stanowią budulec naszych domów, inaczej jest ze skałami osadowymi, do których zaliczamy wapień, dolomit, gips, trawertyn, piaskowiec, piasek, żwir i glinę. Stanowią one składniki materiałów budowlanych, wiążących, dekoracyjnych i wykończeniowych
Sprawdź także: Mity na temat pustaków ceramicznych
Skały przeobrażone
Zarówno skały osadowe, jak i magmowe zmieniały swoje właściwości pod wpływem wysokich temperatur, na przykład w pobliżu skupisk magmy, lub wysokiego ciśnienia, kiedy skały zapadały się w głąb skorupy ziemskiej. Stąd wzięły się skały przeobrażone, inaczej zwane metamorficznymi. Zaliczamy do nich między innymi:
Marmur – pierwotnie był wapieniem lub dolomitem, które pod wpływem temperatury 500-700ᵒC i wysokiego ciśnienia zmieniły swoje właściwości i wygląd. Znany był od czasów starożytności jako materiał rzeźbiarski i budowlany, w Polsce spotykamy kopalnie tego kruszcu w Sudetach. Nieprzydatne do dalszej obróbki fragmenty marmuru są wykorzystywane do produkcji grysu marmurowego i lastriko.
Gnejs – ma bardzo wiele odmian charakteryzujących się różnymi właściwościami, w budownictwie stosowany jest jako kamień budowlany i drogowy.