Łaty drewniane

Łaty i kontrłaty – alternatywne poszycie dachu

Budowa dachu to bardzo złożony proces. Sama więźba dachowa nie wystarczy. Ona jest tylko nośnikiem pokrycia, które stanowi wykończenie dachu. To natomiast możesz wykonać na kilka sposobów. Jeśli nie planujesz sztywnej zabudowy dachu z desek lub płyt drewnopochodnych, koniecznie zaopatrz się w łaty i kontrłaty.

Łaty dachowe i kontrłaty to drewniane elementy konstrukcyjne stosowane do dachu. Używa się je podczas budowy dachów spadowych, na których następnie montuje się dachówki. Łaty są przybijane do krokwi, podczas gdy kontrłaty – prostopadle do nich. Pomiędzy taką konstrukcją montuje się folie wstępnego krycia, która zabezpiecza przed wpływem warunków atmosferycznych. Na takiej konstrukcji dachu z łat i kontrłat można układać poszycie z dachówek ceramicznych i cementowych, płyt włóknisto-cementowych, a także z gontu drewnianego.

Łaty oraz kontrłaty są wykonane z drewna impregnowanego, chociaż czasami stosuje się do ich produkcji metalowe profile. Przede wszystkim jednak są to materiały o dużej trwałości i wytrzymałości.

Łaty dachowe mają różne wymiary. Przeważnie ich przekrój wynosi od trzech do dziewięciu centymetrów w przypadku łat kwadratowych, i 3 x 5 cm do 7 x 15 cm dla elementów prostokątnych. Ich długość natomiast waha się od dwóch do pięciu metrów, a niekiedy nawet więcej.

Co osiągniesz dzięki zastosowaniu łat i kontrłat?

Łaty dachowe pozwolą Ci stworzyć konstrukcję, do której następnie przybijesz pokrycie dachowe. Dach pozbawiony łat byłby mniej szczelny i trwały, a także niestabilny. To natomiast wpłynęło negatywnie na całą konstrukcję budynku i zaważyło na bezpieczeństwie oraz komforcie mieszkańców.

Kontrłaty dachowe, chociaż wydają się mniej istotne od łat, również pełnią ważną funkcję w budowie dachu. To dzięki nim możesz dystansować pokrycie dachowe o warstwy krycia wstępnego, a także od samej konstrukcji dachu. Dzięki temu dach będzie szczelniejszy, a skropliny zostaną odprowadzone do okapu. To również kontrłaty tworzą szczelinę wentylacyjną pod pokryciem dachu. To natomiast zapobiegnie gromadzeniu się wilgoci między warstwami dachu. Mogłaby ona osłabić konstrukcję, a także wpłynąć negatywnie na termoizolację budynku.

Dzięki kontrłatom będziesz także w stanie wyregulować nierówności na połaci dachu. Żadna połać nie jest idealnie płaska, podobnie jak nie znajdziesz idealnie prostej belki. Kontrłaty tymczasem wyrównują powierzchnię i pozwalają na stworzenie idealnie szczelnego dachu.

Na co zwracać uwagę podczas wyboru łat i kontrłat?

Gdy wybierasz materiały konstrukcyjne dachu, materiał wykonania ma ogromne znaczenie. Nie inaczej sytuacja wygląda w przypadku łaty czy kontrłaty. Przeważnie są one wykonane z drewna. Tutaj prym wiedzie zdecydowanie drewno sosnowe. Nie odkształca się w procesie suszenia, wyróżnia się dobrą sprężystością i dużą wytrzymałością. Wszystko to zapewnia wyjątkowo trwałe elementy konstrukcyjne. Niekiedy stosowane są inne drzewa iglaste, a czasem w łatach oraz kontrłatach wykorzystuje się dodatkowo stalowe profile. Wzmacniają one elementy i zapewniają im większą siłę nośną.

Jeśli decydujesz się na łaty dachowe drewniane, staraj się wybierać te z drewna suszonego. Przede wszystkim unikniesz w ten sposób wykrzywiania łat i kontrłat w czasie samoczynnego schnięcia jej pod pokryciem dachowym. To mogłoby doprowadzić do wykrzywienia układu pokrycia, a nawet nieszczelności w nim. Co więcej, w przypadku pokryć płaskich, wszelkie nierówności stałyby się bardzo szybko widoczne.

Estetykę połaci może także zaburzyć niestaranne przygotowanie łaty już na etapie produkcji. Mowa szczególnie o różnicach w grubościach łat. Już na etapie montażu dopilnuj, aby każda łata dachowa była tej samej grubości.

Impregnacja to kolejna kwestia, na którą powinieneś zwrócić uwagę. Łaty i kontrłaty będą narażone na wpływ warunków atmosferycznych. Impregnacja natomiast chroni je przed działaniem wilgoci, a także przed szkodnikami, np. kornikami. Dzięki niej elementy te staną się dużo trwalsze i nie będą chłonęły wilgoci. Sama impregnacja może być wykonana metodą ciśnieniową lub zanurzeniową.

Niektóre łaty dachowe są dodatkowo strugane. Zapewnia im to większą odporność ogniową, a także estetyczniejszy wygląd. Wraz z impregnacją gwarantuje to otrzymanie produktu o wysokiej jakości.

Możesz spotkać się również z łatami surowymi. Stosuj je jednak w przypadku konstrukcji, które nie są narażone na działanie wilgoci. Z pewnością łata dachowa nie będzie odpowiednia do konstrukcji dachowych.

Bardzo duże znaczenie mają także wymiary. W przypadku kontrłat parametr ten ma wprawdzie marginalną rolę, jednak już rozmiar łat jest tym, na co powinieneś zwrócić uwagę. Przekrój powinien być dopasowany do strefy klimatycznej, w której dany budynek powstaje. Zwróć także uwagę na rozstaw krokwi, kąt nachylenia dachu i ciężar pokrycia dachowego. Do cięższych pokryć stosuj łaty na dach o większym przekroju. Z kolei blachodachówka przekrój może mieć mniejszy, co nie wpłynie na jakość budowanego dachu.