Jak działa bezpiecznik topikowy?
Pojawiły się już w XIX wieku i od tego czasu odgrywają istotną rolę w chronieniu odbiorników elektrycznych i elektronicznych przed skutkami zwarć czy przeciążeń instalacji. Poprzez stosowanie bezpieczników topikowych, czyli popularnych korków, minimalizujemy ryzyko krytycznych uszkodzeń odbiorników elektrycznych a także groźnych pożarów czy wręcz wybuchów. Dowiedzmy się, na jakiej zasadzie działają.
Ojcem chrzestnym bezpieczników topikowych jest sam Thomas Edison, który w 1880 jako pierwszy opatentował ten ważny komponent elektryczny, choć to nie on pierwszy opisał zasadę działania jego działania. Zrobił to w 1773 roku Sir Edward Nairne, konstruktor, który znany jest z wielu różnych wynalazków, jak choćby np. barometru rtęciowego, a także… gumki do mazania.
Zasada działania bezpiecznika topikowego
Z bezpiecznikiem topikowym spotykamy się na co dzień w dwóch wersjach:
- w formie instalacyjnej – montowanej w oprawie bakelitowej, czyli popularnych „korków elektrycznych”. Wkładkę topikową wkręca się zazwyczaj w oprawę bakelitową, jedna wkładka wówczas chroni przed skutkami przepięć i zwarć jeden obwód elektryczny.
- w formie aparatowej – montowanych bezpośrednio w odbiornikach elektrycznych. Stanowi ją niewielkich rozmiarów (20 lub 32 mm) szklana rurka, a w niej umieszczony drucik.
Mimo różnicy w wyglądzie zasada działania jest jednak identyczna. Dwa styki bezpiecznika topikowego połączone są drucikiem o niewielkim przekroju (często jest specjalnie naderwany, aby przekrój przewodnika był jeszcze mniejszy). Gdy przez drucik przepływa zbyt wielki prąd, ten zaczyna się topić i po pewnym czasie ulega przerwaniu. Dochodzi wówczas do powstania łuku elektrycznego, który jeszcze przez chwilę przewodzi prąd. Aby tego uniknąć, stosuje się bezpieczniki o symbolu FG, których budowa uniemożliwia powstanie łuku elektrycznego.
| Czy wiesz, że…? Im bardziej prąd znamionowy zostanie przekroczony, tym szybciej zadziała bezpiecznik. Dla przykładu może minąć nawet kilka lub kilkanaście minut do uaktywnienia się bezpiecznika, gdy natężenie w obwodzie przekroczy zaledwie dwukrotnie prąd znamionowy bezpiecznika. |
Przeczytaj także: Jak zamontować instalację do odbioru telewizji naziemnej
Wymiana bezpiecznika, na co zwrócić uwagę?
Przepalenie się wkładki topikowej najczęściej nie zapobiegnie uszkodzeniu obwodów elektrycznych urządzenia, pozwoli jedynie zminimalizować straty, a także uniknąć ryzyka pożaru. Raz zużyty bezpiecznik topikowy nadaje się tylko wymiany.
Przy wymianie bezpiecznika musimy zwrócić szczególną uwagę na to, by nowy komponent odpowiadał dokładnie wymienianemu. Koniecznie przyjrzyjmy się oznaczeniom, tak by np. nie pomylić bezpiecznika szybkiego z bezpiecznikiem zwłocznym, co ma istotne znaczenie dla działania danego bezpiecznika.
Na koniec warto wspomnieć o tzw. watowaniu bezpieczników, czyli bocznikowaniu bezpiecznika kawałkiem zwykłego drutu. Jest to niebezpieczne zarówno dla urządzenia, jak i całego obwodu elektrycznego. Bezpieczniki topikowe do drogich nie należą, tym bardziej nie powinno się oszczędzać na ich wymianie.
Data publikacji: 05.01.2018