Rodzaje i wybór szlifierek
Szlifierki to rodzaj obrabiarek służących do wykańczania powierzchni utwardzonych, uprzednio poddanych już obróbce. Wykańczanie szlifowaniem może dotyczyć gotowego przedmiotu lub też jego części. Jest to obróbka umożliwiająca osiągnięcie precyzyjnych wymiarów (w klasie dokładności 5-6) i decydująca o końcowym wyglądzie produktu. Dla efektywnego szlifowania niezbędny jest właściwy dobór szlifierki do rodzaju i kształtu obrabianego materiału – o czym warto pamiętać podczas ich wyboru?
I Rodzaje szlifierek
1. Z uwagi na miejsce, zakres stosowaniaoraz skalę wykonywanych zadań, wyodrębniamy:
- szlifierki przemysłowe, stosowane w dużych zakładach produkcyjnych, fabrykach, często łączone z innymi maszynami w kompleksowe linie technologiczne, nierzadko w pełni zautomatyzowane,
- szlifierki w niedużych zakładach produkcyjnych,
- szlifierki warsztatowe, dla potrzeb domowych majsterkowiczów, hobbystów.
2. Ze względu na rodzaj stosowanego napędu wyróżniamy:
- szlifierki elektryczne – uniwersalne, do użycia wszędzie tam, gdzie są gniazdka,
- szlifierki pneumatyczne – wymagają podłączenia do instalacji sprężonego powietrza, są dość bezpieczne i odporne na uszkodzenie,
- szlifierki hydrauliczne – uruchamiane dzięki pompie wodnej o stałej wydajności.
3. Z uwagi na realizowane zadania i konstrukcje szlifierek, możemy je podzielić na:
szlifierki ogólnego przeznaczenia, a wśród nich
- narzędziowe,
- do wałków,
- do otworów,
- do płaszczyzn, pracujące obwodem albo czołem ściernicy,
- wyposażone w stół prostokątny lub obrotowy,
szlifierki specjalnego przeznaczenia (np. do wałów korbowych).
4. Podział szlifierek w zależności od sposobu wykonywania obróbki
Są przeznaczone do pracy na powierzchniach płaskich i równych, a także do wstępnego szlifowania powierzchni delikatnie zaokrąglonych. Kształt stopy szlifującej jest prostokątny, co pozwala dotrzeć także do narożników.
Zastosowanie szlifierek oscylacyjnych – do szlifowania zwłaszcza drewna, np. drzwi, mebli o prostych liniach, blatów.
Istotne parametry szlifierek oscylacyjnych:
- liczba oscylacji – Im liczba ta jest większa, tym szlifowanie jest dokładniejsze i bardziej wydajne. Prędkość oscylacji (w wielu typach szlifierek) może być regulowana.
- rozmiary stopy decydują o wydłużeniu lub skróceniu czasu szlifowania. Zbyt duża stopa może przeszkadzać w precyzyjnym wykończenia mniejszych detali lub trudno dostępnych miejsc. Stopy są wymienialne (przy użyciu klucza albo bez konieczności jego zastosowania),
- mimośrodowość, czyli amplituda oscylacji
- system odsysania pyłów – stanowi istotne ułatwienie, oczyszcza powierzchnię i umożliwia lepszą widoczność w czasie pracy.
| Porada eksperta: Warto pamiętać, że przy szlifowaniu małych powierzchni lepiej wybrać mniejszą stopę szlifierki, bo pozwoli ona na bardziej precyzyjne szlifowanie, |
Szlifierki typu delta
Stanowią odmianę szlifierek oscylacyjnych. Są na ogół mniejsze, a ich stopa jest trójkątna (o kształcie zbliżonym do litery delta), choć może przyjmować też inne kształty. Przewyższają one inne rodzaje szlifierek (oscylacyjnych, mimośrodowych i taśmowych) możliwością dokładnego szlifowania niedużych powierzchni, narożników, wąskich szczelin czy elementów zaokrąglonych.
Zastosowanie szlifierek typu delta: wszędzie tam, gdzie dotąd możliwe było jedynie szlifowanie ręczne (narożniki, szpary), do szlifowania niewielkich elementów z drewna lub metalu o różnych kształtach, np. giętych krzeseł, ornamentów i ozdób mebli, lameli, a także elementów płotów czy balustrad. Można użyć ich także np. do zdzierania tapet, wykładzin czy też szlifowania otworów.
Istotne parametry szlifierek typy delta:
- wielkość i kształt stopy – stopy szlifierek delta mogą mieć wielkości zbliżone do oscylacyjnych, ale mają odmienne kształty. Ich przednia krawędź zakończona bywa w szpic (podobnie jak żelazko), może też mieć kształt szpachli,
- dostępne są specjalne przystawki szlifujące, np. owalne lub płaskie ściernice języczkowe, pozwalające szlifować elementy wklęsłe czy wypukłe (otwory, dekoracje, szczeliny),
- średnia mimośrodowość szlifierek typu delta wynosi od 1 do 2 mm.
| Czy wiesz, że... Mimośrodowość określa wielkość odchylenia ruchu stopy szlifierki od punktu obrotu, albo inaczej – to wychylenie tarczy w stosunku do własnej osi. |
Stanowią one typ szlifierek stosowanych do większości prac, zwłaszcza do obróbki powierzchni płaskich i nieco zakrzywionych. Posiadają elastyczny talerz szlifierski, przez co mogą obrabiać powierzchnie wklęsłe i wypukłe. Wykonują ruchy nie tylko oscylacyjne, ale jednocześnie również obrotowe. Po zmianie tarczy szlifierki te mogą służyć jako polerki.
Zastosowanie szlifierek mimośrodowych: uniwersalne – do precyzyjnej obróbki drewna, metalu, mebli, ale także karoserii, zdzierania powłok malarskich i polerowania.
Parametry szlifierek mimośrodowych:
- mimośrodowość w tym typie szlifierek jest największa, wynosi około 5 mm,
- średnica tarczy – najczęściej 150 lub 250 mm, od jej wielkości zależy czas szlifowania,
- liczba oscylacji – zwykle do 26 000 wychyleń na minutę,
- możliwe dodatkowe funkcje – np. automatyczny dobór prędkości obrotów tarczy, automatyczny hamulec,
- dodatkowe akcesoria zwiększające zakres użycia np. do polerowania mebli, lakierów, wosku.
Są stosowane zwłaszcza w pracach remontowo-budowlanych, zwane też kątówkami lub gumówkami. Posiadają zwykle różne, wymienne tarcze.
Zastosowanie szlifierek kątowych: do przecinania i szlifowania metali, wykonywania nacięć w murach, cięcia ceramiki, a także szczotkowania kamieni.
Parametryszlifierek kątowych:
- średnica tarczy wpływa na efektywność pracy, do drobnych prac w domu wystarczy średnica 115 mm, do prac budowlanych i warsztatowych – 230 mm,
- wskazane zastosowanie systemu antywibracyjnego, który zwiększa komfort pracy,
- możliwość zastosowania funkcji pozwalającej na niezwalnianie pracy szlifierki podczas dociskania tarczy do obrabianego materiału,
- wybór odpowiednich tarcz do cięcia oraz do szlifowania.
Są zwykle szybsze od mimośrodowych, nadają się do zgrubnego szlifowania dużych powierzchni, zwłaszcza drewna i płyt. Taśma przesuwa się jedynie w linii prostej, bez obracania się, jak ma to miejsce przy innych typach szlifierek. Żeby pracować dokładniej lub delikatniej, należy wyposażyć szlifierkę taśmową w specjalną ramkę. Za pomocą statywu można zmienić ją w urządzenie stacjonarne.
Zastosowanie szlifierek taśmowych: do szlifowania dużych powierzchni drewna litego, płyt okleinowych surowych lub lakierowanych, np. do drewnianych podłóg, boazerii. Szlifierki taśmowe (np. szlifierki taśmowe Erbauer) wyrównują, wygładzają i oczyszczają powierzchnię, pomagają nadać szlifowanym elementom odpowiednią grubość.
| Uwaga! Zastosowanie większej taśmy przynosi szybsze efekty, ale daje mniejszą precyzję szlifowania. |
- prędkość przesuwu taśmy – od 200 do 420 cm/sekundę – im większa szybkość, tym większa efektywność i dokładność szlifowania,
- wyposażenie dodatkowe, np. w funkcję zasysania pyłów i odpadów,
- różne typy taśm.
II Wybór szlifierki
Dobór szlifierki zależy od rodzaju i skali przewidywanych do wykonywania konkretnych zadań. Niezależnie od tego warto pamiętać, że:
- szlifierki są urządzeniami o relatywnie dużej mocy w stosunku do objętościowej wydajności skrawania,
osiągają duże szybkości skrawania,
- obróbka dokonuje się dzięki użyciu wieloostrzowych narzędzi zwanych ściernicami,
- ściernice (ze względu na osiągane prędkości) powinny być wyważone i zaopatrzone w bezpieczne osłony,
- łoża i korpusy szlifierek powinny być odporne na drgania i usztywnione,
- podczas intensywnej pracy wydziela się dużo ciepła, potrzebne więc bywa intensywne chłodzenie lub stosowanie przerwy w pracy.
Do celów domowo-warsztatowych nadają się przed wszystkim szlifierki będące urządzeniami uniwersalnymi. Najlepiej, aby miały kilka trybów pracy oraz możliwość dopasowania mocy do rodzaju wykonywanych zadań i obrabianego materiału. Należy też rozróżnić szlifierki z silnikami różnej o mocy:
- do 1000 W – do stosunkowo lekkich prac,
- powyżej 1400 W – do prac pod dużym obciążeniem, choć krótkotrwałym.
Szlifierki mogą posiadać różną moc, ale też przy każdym jej poziomie możliwe jest wykonywanie innych czynności. Pożądany jest zatem szeroki system regulacji, dopasowujący moc pracy urządzenia do aktualnie wykonywanych zadań, który znajdziesz np. w urządzenich Erbauer. Obrabiane w domowych warunkach materiały mogą mieć bardzo liczne odmiany, podobnie jak i ich wielkości oraz kształty.
| Porada eksperta: Im moc szlifierki będzie większa, tym łatwiej urządzenie poradzi sobie nawet z twardymi i wymagającymi materiałami. Szlifierka o większym zakresie mocy będzie mogła pracować dłużej i pod większym obciążeniem bez przegrzania. |
Proces szlifowania ma na celu wyrównanie i wygładzenie powierzchni. Obróbka odbywa się stopniowo, więc do w czasie pracy warto używać materiałów ściernych o różnych właściwościach. Najlepiej zacząć od papieru ściernego, tarcz czy ściernic o niskiej gęstości, a następnie tę gęstość stopniowo zwiększać.
III Akcesoria do szlifierek
Do szlifierek warto nabyć takie akcesoria jak:
- krążki papieru ściernego o rożnych gęstościach,
- gumowe taśmy szlifierskie,
- tarcze do drewna, glazury (koronki) i inne,
- szczotki,
- podkłady z gąbki umożliwiające szlifowanie łagodnych wgłębień,
- adaptery do mocowania, klucze i inne.
Do szlifierek (zwłaszcza taśmowych czy kątowych) w zależności od rodzaju planowanych prac warto dobrać odpowiednie tarcze. Z uwagi na realizowane zadania, można podzielić je na tarcze:
- do cięcia,
- do szlifowania,
a z uwagi na rodzaj obrabianego materiału – na tarcze do:
- stali,
- metalu,
- kamienia,
- do obróbki bardzo twardych materiałów, np. kostki brukowej czy ceramiki, przeznaczone są tarcze diamentowe.
Warto rozważyć zakup szlifierki z funkcjami dodatkowymi i ułatwieniami istotnymi przy większości realizowanych przez nas zadań. Dostępne możliwości to np.:
system odsysania pyłów, w którym zeszlifowane drobiny zbierane są do worka lub kierowane do rury ssącej odkurzacza. Funkcja ta szczególnie przydatna jest przy obróbce gipsu czy drewna, kiedy duże zapylenie utrudnia pracę, a spora ilość pyłów wymaga wytężonej pracy przy sprzątaniu,
- system regulacji prędkości, pozwalający na dostosowanie szybkości pracy szlifierki do rodzaju materiału,
- system antywibracyjny, który w istotnym stopniu ułatwia obsługę,
- opcja satynowania dostępna dzięki przystawce (np. do szlifierek kątowych) ze specjalnymi ściernicami walcowymi.
IV Szlifierko – polerki
Kolejnym po szlifowaniu etapem nadawania gładkości oraz połysku obrabianym powierzchniom jest ich polerowanie. Może ono być wykonywane przez odrębne urządzenie – polerkę – ale może być także realizowane przy użyciu szlifierki. Wówczas zamiast tarcz szlifierskich wystarczy użyć innych końcówek, z miękkich materiałów jak np. filc czy gąbka.
Nasza szlifierka może łatwo stać się szlifierko-polerką, jeśli tylko będzie możliwość zainstalowania i doboru do niej innych akcesoriów. Warto dokupić takie materiały jak:
- tarcze polerskie,
- nasadki polerskie,
- pasty,
- wełny polerskie.
Data publikacji: 27.02.2016