Idealny blat kuchenny – wybór i montaż

Trudno wyobrazić sobie użytkowanie kuchni bez powierzchni roboczej, jaką stanowi blat. To na nim przygotowujemy posiłki i przechowujemy mnóstwo kuchennych akcesoriów. Co warto wiedzieć o wyborze tego elementu i jak dokonać jego montażu?

Rodzaje blatów kuchennych

Blaty drewniane – ich charakter jest ponadczasowy, naturalny, a przy tym bardzo uniwersalny, dlatego tego rodzaju blaty świetnie sprawdzą się zarówno w nowoczesnych, jak i bardziej tradycyjnych wnętrzach. Mogą być wykonane z dobrze znanych nam gatunków, takich jak dąb, buk, olcha czy sosna oraz egzotycznych: mahoniu, sapelli czy merbau.

Wyróżnia je wysoka trwałość, odporność na wodę, chemikalia i uderzenia mechaniczne. Ponadto, kiedy ich estetyka nie jest już zadowalająca, możemy je odnawiać.

Do wad blatów drewnianych zaliczymy z kolei konieczność ich konserwacji i natychmiastowego usuwania plam, które mogą spowodować trwałe odbarwienie się drewna. Jednak nawet wówczas, dzięki odpowiednim zabiegom, możemy zapewnić blatu jego pierwotną świetność. Problemem może być też ich cena, choć w porównaniu do większości dostępnych rozwiązań jest ona tak naprawdę stosunkowa niewielka.

Porada eksperta:

Blaty drewniane należy regularnie konserwować, pokrywając je warstwą oleju do blatów dopuszczonego do kontaktu z żywnością.

Blaty kamienne – podobnie jak w przypadku elementów drewnianych, ich cechą jest naturalne piękno. Sprawdzą się w różnego rodzaju wnętrzach, choć znacznie łatwiej wpasować je do tych urządzonych z klasyczną nutką. Blaty kamienne wykazują najwyższy stopień trwałości i odporności na zarysowania, choć nie poleca się kroić produktów spożywczych bezpośrednio na ich powierzchni. Co bardzo ważne, blaty te są także nienasiąkliwe. Z drugiej strony, cechują się też dużym ciężarem, przez co muszą być osadzane na specjalnie wzmacnianych meblach kuchennych. Do ich wad należy też trudność w obróbce oraz bardzo wysoka cena.

Porada eksperta:

Blaty kamienne możemy podzielić na granitowe i – rzadziej występujące – marmurowe. Pierwsze z nich są odporne na wysoką temperaturę, środki chemiczne, uderzenia i działanie wody. Łatwo utrzymać je w czystości. W przeciwieństwie do nich blaty marmurowe muszą być czyszczone specjalnymi i dość drogimi preparatami, stąd też powinny być stosowane wyłącznie jako blaty dekoracyjne.

LFinsLFinsLFinsLFins

Blaty konglomeratowe – stanowią imitację i alternatywę dla blatów kamiennych. Wykonane są z mieszanki zmielonego kamienia (granitu lub marmuru) i barwników, które są następnie łączone z żywicami akrylowymi. Dzięki temu zyskują cechy blatów kamiennych, takie jak trwałość, odporność na wilgoć i uszkodzenia mechaniczne, a przy tym są lżejsze, łatwiejsze w obróbce, utrzymaniu czystości i dają możliwość nieskomplikowanej renowacji. Trzeba jednak pamiętać o tym, że ich odporność nie jest aż tak duża, jak blatów kamiennych, a cena jest równie wysoka. Dzięki możliwości uzyskania większej palety kolorów, sprawdzają się w różnych aranżacjach. Także tutaj jako blat użytkowy lepiej jest wybrać granit niż marmur.

Blaty kompozytowe – są wykonane z mieszanki minerałów, żywic epoksydowo-akrylowych oraz pigmentów, które nadają im kolor. Dzięki temu materiał ten jest termoplastyczny i może być dowolnie kształtowany, a co za tym idzie – jego szeroka paleta form i barw daje niemal nieograniczony wybór. Blaty kompozytowe są przy tym bardzo solidne, odporne na środki chemiczne, promieniowanie UV i działanie wody. Niezwykle łatwo utrzymać je w czystości, co bardzo istotne – nie wymagają żadnych zabiegów konserwacyjnych i nawet po kilku latach intensywnego użytkowania prezentują się tak samo dobrze, jak w chwili montażu. W razie potrzeby, po kilkunastu latach można je poddać szlifowaniu i polerowaniu. Ich największą wadą jest cena – jedna z najwyższych na rynku.

Porada eksperta:

Mimo wyjątkowej odporności na wiele czynników, blaty kompozytowe mają też pewną wadę: nie możemy stawiać na nich gorących przedmiotów, które mogą doprowadzić do ich uszkodzenia.

Blaty szklane – to bez wątpienia jedno z najnowocześniejszych i zarazem najoryginalniejszych rozwiązań. Tego rodzaju blaty wykonywane są z kilku warstw szkła laminowanego połączonego ze szkłem hartowanym, które stanowi warstwę wierzchnią powierzchni roboczej. Oba rodzaje szkła przedzielone są zaś dwiema warstwami folii. To wszystko sprawia, że blat jest wyjątkowo odporny na uderzenia i nie ulga potłuczeniu – tym samym jest w pełni bezpieczny dla każdego użytkownika. Szkło może być wykończone wzorami lub kolorem, może być też piaskowane, matowe lub zwyczajnie przezroczyste. To idealna propozycja do wnętrz o nowoczesnym charakterze. Niestety i tutaj musimy liczyć się z wysoką ceną. Blaty szklane dostępne są także jedynie na specjalne zamówienie.

Blaty stalowe – podobnie jak blaty szklane, idealnie wkomponowują się w nowoczesne wnętrza, szczególnie urządzone w minimalistycznym czy modernistycznym stylu. Dzięki temu że są wykonane ze stali nierdzewnej, wykazują odporność na działanie wilgoci, temperaturę i uszkodzenia mechaniczne. Ich największą wadą jest konieczność dokładnego czyszczenia – wszystko przez to, że na stali widoczne pozostają niewytarte na sucho smugi. Z drugiej strony, pozbycie się z nich zwykłej plamy jest wyjątkowo łatwe. Blaty stalowe montowane są na płycie wiórowej lub specjalnie przystosowanych stelażach. I za takie rozwiązanie będziemy musieli zapłacić sporą kwotę.

Porada eksperta:

Decydując się na wybór blatu stalowego, możemy postawić na materiał: gładki, ryflowany, polerowany lub matowy. Blaty ryflowane i matowe mają tę przewagę, że znacznie łatwiej utrzymać je w czystości.

LFinsLFinsLFinsLFins

Blaty laminowane – o ile jedną z największych wad opisanych wcześniej rodzajów blatów jest ich wysoka cena, o tyle w tym przypadku koszt zakupu jest jednym z najbardziej przekonujących czynników. Blaty laminowane to bowiem zdecydowanie najtańsza propozycja spośród wszystkich dostępnych rozwiązań, przez co nie może dziwić fakt, że są one też najbardziej popularne wśród użytkowników. Na tym jednak ich zalety się nie kończą. Blaty laminowane dają też ogromną możliwość wyboru i dostosowania tego elementu do własnej kuchni – mają przewagę nad pozostałymi rodzajami pod względem dostępności wzorów i kolorów. Co więcej, mogą imitować większość z nich, a szczególnie kamień naturalny, syntetyczny, drewno i stal. Ich powierzchnia może być matowa, półmatowa, gładka, błyszcząca lub fakturowana. Tego rodzaju blaty wykazują przy tym odporność na wysoką temperaturę i są łatwe do utrzymania w czystości.

Porada eksperta:

Największą wadą blatów laminowanych jest ich podatność na uszkodzenia mechaniczne, dlatego przy ich użytkowaniu powinniśmy zachować odpowiednią ostrożność i unikać chociażby krojenia bezpośrednio na ich powierzchni.

Blat dopasowany do potrzeb

To, jaki rodzaj blatu wybierzemy, powinno zależeć przede wszystkim od naszych potrzeb. Oczywiście nie bez znaczenia jest wygląd tego elementu i dopasowanie go do aranżacji kuchni. Jeszcze istotniejsze wydaje się jednak nasze zapotrzebowanie na częstotliwość i formę jego użytkowania. Jeśli blat kuchenny ma być głównie dekoracyjnym komponentem kuchni, może być wykonany z mniej trwałych materiałów. Analogicznie, wraz z rosnącą intensywnością użytkowania powinien być bardziej wytrzymały na różnego rodzaju czynniki.

LFinsLFinsLFinsLFins

Wymiary blatu kuchennego

Odpowiednio dopasowane wymiary mają bezpośrednie przełożenie zarówno na prawidłowy montaż blatu, jak i wygodę jego użytkowania. Najważniejsze parametry to: szerokość, długość, grubość i wysokość. Minimum, a zarazem standard w przypadku szerokości to 60 cm. Długość nie ma określonych granic funkcjonalności i zależy przede wszystkim od potrzeb użytkowników – im większa jest planowana intensywność korzystania z blatu oraz im większa liczba użytkowników, tym blat powinien być dłuższy. Grubość waha się w przedziale od 2,8 do 4 cm i zależy przede wszystkim od rodzaju zastosowanego blatu. Standard w wysokości obejmuje z kolei przedział 85-90 cm. Sama wysokość powinna być jednak dopasowana do wzrostu użytkowników najczęściej korzystających z blatu.

A jak zmierzyć wysokość? Należy stanąć w wyprostowanej pozycji z przedramieniem skierowanym równolegle do podłogi, a następnie zgiąć w tej postawie łokieć – blat powinien się znaleźć w przedziale od 15 do 20 centymetrów pod łokciem.

Porada eksperta:

Jeśli metraż naszej kuchni jest większy, warto zdecydować się na blat szerszy i dłuższy od standardowego. Zamiast 60 cm szerokości, możemy zastosować 80. To świetne rozwiązanie zwłaszcza wtedy, gdy tuż nad blatem zamontowane są szafki kuchenne, które mogą odbierać w pewnym stopniu przestrzeń roboczą i swobodę korzystania z blatu. Nie możemy zapominać także o minimalnej szerokości po obu stronach kuchenki czy zlewozmywaka – wartość każdej z nich powinna wynosić przynajmniej 20 cm, lecz dobrze, jeśli po jednej stronie szerokość ta wynosi dwa razy tyle.

Wysokość blatu powinna zależeć też od jego przeznaczenia. Element, na którym znajduje się kuchenka, warto umieścić 5 cm niżej niż blat roboczy, a powierzchnia, która służy nam np. do wyrabiania ciasta, około 10 cm niżej. Z kolei wyżej powinien się znajdować blat ze zlewozmywakiem, 10-15 cm ponad roboczym. Ten, na którym trzymamy czajnik, ekspres do kawy czy mikrofalówkę, warto umieścić z kolei na wysokości około 110 cm, a jeśli blat ma zastępować stół, to należy go usytuować około 75 cm od podłogi.

Montaż blatu kuchennego – niezbędne wyposażenie

- Wyrzynarka
- Wkrętarka
- Szlifierka taśmowa
- Młotek gumowy
- Miarka
- Ołówek
- Poziomica
- Taśma malarska
- Silikon
- Kątowniki
- Wkręty do drewna
- Okulary ochronne

LFinsLFinsLFinsLFins

Wykonanie krok po kroku

Krok 1 – Dopasowanie blatu

Montaż blatu kuchennego następuje po zamocowaniu i skręceniu ze sobą obudowy szafek, a zaczynamy od sprawdzenia, czy zakupiony przez nas element posiada odpowiednie wymiary. W tym celu nakładamy go na sucho na obudowy szafek i dosuwamy dokładnie do ściany. Warto, aby blat wystawał poza drzwiczki szafek kuchennych na około 5 cm. Po przyłożeniu blatu weryfikujemy przy użyciu poziomicy czy jego położenie znajduje się w „oczku”.

Krok 2 – Przycinanie blatu

Podczas dopasowywania blatu na sucho może się okazać, że jest on za duży. Wówczas konieczne jest jego przycięcie do pożądanych wymiarów. Możemy tego łatwo dokonać przy użyciu wyrzynarki, którą poprowadzimy zgodnie z wymierzoną i wyznaczoną ołówkiem linią na powierzchni blatu. Przyciętą krawędź należy wyrównać przy pomocy szlifierki taśmowej.

Krok 3 – Wykonanie dodatkowego otworu

Podczas montażu blatu konieczne może być też wykonanie w nim otworu na zlew lub płytę grzewczą. Kształt zlewu lub płyty obrysowujemy na spodzie blatu, wycinanie warto zaś rozpocząć od nawiercenia niewielkich otworów w narożnikach wykonanego obrysu, co znacząco ułatwi nam wycięcie.

Krok 4 – Przytwierdzenie blatu

Idealnie przycięty i przygotowany blat należy ponownie nałożyć na obudowy szafek kuchennych i raz jeszcze upewnić się, że jego położenie jest odpowiednie. Jeśli nie dostrzegamy przeszkód, przytwierdzamy blat do szafek za pomocą kątowników, które mocujemy przy użyciu wkrętów do drewna zarówno do obudów szafek, jak i spodniej powierzchni blatu. Do skutecznego i szybkiego przymocowania warto użyć wkrętarki.

LFinsLFinsLFinsLFins

Krok 5 – Wykończenie

Ostatnim etapem prac jest wykończenie blatu silikonem w tym samym kolorze. Aby go nałożyć, na powierzchnię blatu oraz na ścianę nakładamy w równym odstępie taśmę malarską. Następnie nanosimy silikon na całej długości ściany, wygładzamy go i zdejmujemy nałożoną wcześniej taśmę. Po wyschnięciu silikonu możemy rozpocząć użytkowanie blatu.

LFinsLFinsLFinsLFins