Ciemiernik to rodzaj kwiatów należących do rodziny jaskrowatych. Wyróżnić można około 20 gatunków, spośród których w naszym kraju naturalnie występuje ciemiernik czerwonawy (purpurowy) oraz zielony, natomiast w uprawie znajdziemy także ciemiernika białego, korsykańskiego czy cuchnącego.
Ciemierniki są bylinami – łatwymi w uprawie i o niewielkich wymaganiach. Charakteryzują je zimozielone liście oraz barwne, różnokolorowe (w zależności od gatunku) kwiaty. Rośliny te rosną powoli, jednak są długowieczne i z czasem rozrastają się w duże kępy. Ich cechą charakterystyczną jest fakt, że zakwitają jeszcze w trakcie kalendarzowej zimy, a przy łagodnej aurze nawet w grudniu.
Kluczem do udanej hodowli ciemierników jest wybór odpowiedniego stanowiska. Powinno ono być zaciszne, ciepłe oraz zacienione lub półcieniste. Dobrze wzrastają więc w cieniu większych drzew czy krzewów. Ponieważ kwiaty te nie lubią przesadzania, powinniśmy przeznaczyć dla nich jedno konkretne miejsce i zapewnić w nim odpowiednią glebę. Najlepsza będzie ziemia przepuszczalna, próchnicza, z dodatkiem gliny i obornika. Dodatkowo należy zapewnić dostateczną wilgotność.
Ponieważ letnie upały i okresy przesuszenia niekorzystnie wpływają na późniejsze kwitnienie rośliny, zleca się regularne ich podlewanie. Możemy stosować także wieloskładnikowe nawozy do roślin ogrodowych, które wspomogą ciemierniki w okresie kwitnienia.
Tuż przed kwitnięciem kwiatów usuwajmy stare i zwiędłe liście. W ten sposób zapewnimy im lepszy dostęp do światła słonecznego.
Rozmnażać ciemierniki możemy na dwa sposoby: albo z nasion, albo przez podział kłączy. Nasiona wysiewa się zaraz bo zbiorze, najpóźniej w sierpniu, jednak mają one słabą zdolność kiełkowania, a ewentualne pierwsze wzrosty ukazują się dopiero po kilku miesiącach. Stosując drugą metodę, dorodne rośliny dzielimy na kilka mniejszych (maksymalnie 4) zaraz po zakończeniu kwitnienia. Każda z młodych sadzonek powinna mieć co najmniej 2-3 pączki kwiatowe oraz 3-5 liści.
Wszystkie gatunki są trujące. Również ich sok może działać drażniąco na skórę, dlatego podczas wykonywania prac pielęgnacyjnych przy ciemiernikach należy pracować w rękawiczkach.
Ciemierniki, jeśli tylko umieścimy je w optymalnym dla nich miejscu, będą dobrze rosły przy naszej minimalnej ingerencji. Dodatkowo, możemy hodować je także na balkonach i tarasach i podpędzać zimą, by stanowiły ich ozdobę.