Czym łączyć drewniane elementy mebli kuchennych?

Łączenie drewnianych elementów to chleb powszedni cieśli i stolarzy, którzy, doskonaląc swoje umiejętności, na przestrzeni wieków stawiali budowle, które przetrwały do naszych czasów. Na szczęście nie musimy znać tajników ich rzemiosła, by samodzielnie połączyć poszczególne części składające się na kuchenną zabudowę. Jakie elementy i narzędzia będą nam do tego potrzebne?

Gwoździe budowlane

Własnoręczne skręcanie mebli jest obecnie standardem. Poszczególne części są dzięki temu łatwe w transporcie, a sam montaż jest nieskomplikowany dzięki czytelnym instrukcjom obsługi dodawanym przez producentów i obecności różnorakich elektronarzędzi w naszym domowym warsztacie lub skrzynce z narzędziami. Komponenty mebli są wstępnie przygotowane do zmontowania – wywiercone są w nich otwory montażowe, przez co nie ma konieczności skręcania i klejenia umeblowania, będąc skazanym na własne w tym kierunku uzdolnienia, dokładność i znajomość obróbki drewna i materiałów drewnopochodnych.

Uprzemysłowienie produkcji mebli na dużą skalę pociąga za sobą też ujemne skutki – coraz rzadziej spotkać można wykonawców rzemieślniczych zawodów związanych z precyzyjną obróbką drewnianego surowca. Względy ekonomiczne wypierają lite drewno na korzyść materiałów drewnopochodnych, a o tym, że łączenie drewnianych elementów było prawdziwą sztuką, przekonujemy się w muzeach i skansenach gromadzących dokonania cieśli, którzy bez użycia gwoździ tworzyli drewniane konstrukcje budynków mieszkalnych i sakralnych.

Obecnie wykonaną z drewna lub materiałów drewnopochodnych całość z uprzednio przygotowanych części może złożyć osoba, która wcześniej nie miała do czynienia z meblarstwem. Tylko od naszej dokładności i cierpliwości zależy, jak będzie funkcjonował mebel, którego złożenie jest efektem naszych starań. Nieskomplikowane czynności montażowe mogą też zaowocować tym, że kiedy bezpośrednio przekonamy się, że łączenie drewnianych elementów nie jest trudne i dostępne dla każdego, kto zaopatrzy się w powszechnie dostępne materiały, samodzielnie spróbujemy w przyszłości stworzyć meble. Ale tym razem nie będziemy wybierać odpowiednich modeli spośród dostępnych w ofercie producentów – sami wykonamy takie, jakie są nam najbardziej potrzebne pod względem funkcjonalności i wymiarów.

Klej uniwersalny

Jakie elementy służą do montażu kuchennych mebli?

 1. Kołki montażowe

Najczęściej stosowanymi elementami podczas scalania poszczególnych części składających się na każdy z mebli są drewniane kołki, które umieszczamy w nawierconych fabrycznie otworach. Wykonane są z buku, surowca często wykorzystywanego do produkcji mebli (ale też instrumentów muzycznych), i są dodawane do kompletu montażowego. Mają charakterystyczny wygląd, ponieważ wzdłuż ich powierzchni poprowadzone są niewielkiej szerokości rowki. To ciekawe i funkcjonalne rozwiązanie związane z możliwością dodatkowego użycia półpłynnego kleju do nadania konstrukcji stabilności. Wystarczy jedna jego kropla zaaplikowana na dnie wgłębienia montażowego, by za pomocą żłobień w powierzchni kołka preparat samoczynnie przedostał się w górę i objął swoim działaniem spajaną drugą część mebla kuchennego.

Kołki meblowe służą do:

  • wykonywania połączeń narożnikowych,
  • łączenia w kształcie litery T,
  • przedłużania drewnianej powierzchni.

 W zależności od tego, jak dużych rozmiarów jest mebel, użyć możemy kołków montażowych o zróżnicowanej grubości, najczęściej są to 6, 8 i 10 mm.

Porada specjalisty

Kiedy zajmujemy się własnoręcznym wykonywaniem mebli i zasilamy swój warsztat w materiały do tego celu niezbędne, potrzebować będziemy kołków meblowych. Jeśli chcemy do wzmocnienia konstrukcji wykorzystać klej, warto zaopatrzyć się w kołki ryflowane, a nie gładkie – te ostatnie nie spowodują przedostania się substancji klejącej do miejsca łączenia i wyżej, ponieważ gładka struktura kołka to uniemożliwia – klej pozostanie tylko na dnie otworów montażowych.

2. Lamele

Mają wydłużony, owalny kształt i dzięki ich zastosowaniu możliwe jest dokładne dopasowanie sczepianych elementów względem siebie: włożone z jednej strony lamele wchodzą w wykonany w drugiej z łączonych części podłużny frez. Po dopasowaniu elementów pokrywa się powierzchnię styku klejem – lamele, które nim nasiąkają, nieznacznie zwiększają swoją objętość, co dodatkowo wpływa na stabilizację i trwałość montażu. Spotkamy je przy wyposażeniu kuchni, które wymaga precyzyjnego dopasowania – mowa np. o blatach, a także meblach, których powierzchnie łączone są pod skosem.

W zależności od tego, jaką grubość mają łączone elementy drewniane, użyjemy lamelek o różnych rozmiarach:

- do drewna o grubości 10-12 mm zastosujemy lamelki typu 0,
- do elementów nieznacznie większych, od 13 do 15 mm, odpowiedni będzie typ 10,
- jeśli łączona część ma ponad 16 mm grubości, zastosujemy typ 20.

Lamele są pomocne przy wykonywaniu połączeń:

- narożnikowych,
- w kształcie litery T.

Gwoździe

Narzędzia pomocne przy samodzielnym wykonywaniu połączeń drewnianych elementów

Popularność powyżej wymienionych łączników, łatwe ich osadzanie i trwałość połączeń wykonywanych dzięki nim sprawiają, że używamy ich nie tylko do skręcania gotowych mebli, ale również do wykonywania ich samodzielnie. Do tego celu użyjemy następujących narzędzi, które umożliwią i ułatwią nam zastosowanie kołków i lamelek:

1. Do wykonania łączenia za pomocą kołków przydatne będą:

  • wiertarka lub wkrętarko-wiertarka,
  • wiertła do drewna,
  • ogranicznik wiercenia,
  • szablon do połączeń kołkowych,
  • listwa do połączeń kołkowych,
  • znaczniki.

Porada specjalisty:

W marketach budowlanych spotkamy specjalne zestawy do połączeń kołkowych, na które składają się wiertło z kłem centrującym do drewna o wybranej średnicy, ogranicznik wiercenia, kołki i znaczniki. Ich użycie wraz z wiertarką posłuży nam z powodzeniem do jednorazowego wykonania łączeń, natomiast jeśli nasze majsterkowanie polega na wykonywaniu większej liczby drewnianych przedmiotów, w tym mebli, ułatwimy sobie pracę dzięki szablonowi do połączeń kołkowych. To narzędzie umożliwi nam pracę z kołkami o najpopularniejszych średnicach i wykonywanie za ich pomocą łączeń w materiałach drewnianych i drewnopochodnych o grubości od 12 do 30 mm.

2. Do wykonywania połączeń z wykorzystaniem lamelek niezbędne będą:

  • frez tarczowy,
  • frezarka do drewna.

Inne sposoby łączenia drewna

Łączenie drewna za pomocą kołków i lamelek z wykorzystaniem kleju jest skuteczne, ale aby uwzględnić dodatkowy aspekt estetyczny, trzeba zastosować inne sposoby. Przykładem niech będą połączenia wpustowe, w przypadku których elementy drewniane w miejscu łączenia mają taki kształt, by ściśle do siebie przylegać. Ponieważ się zazębiają i nachodzą na siebie, zwiększa się powierzchnia klejenia i całość jest bardzo stabilna. Najpopularniejsze metody łączenia to wpusty palcowe i w kształcie jaskółczego ogona. W znacznie bardziej okazałych rozmiarach były one stosowane w konstrukcjach domów drewnianych. Do wykonania tego typu połączeń w mniejszej skali przydatne będą nieco bardziej specjalistyczne urządzenia, które zwykle nie zasilają skrzynek z narzędziami w przydomowym warsztacie. Będą to: frezarka górnowrzecionowa i frezarka do połączeń wpustowych z odpowiednimi frezami i szablonami.

Co umożliwia skręcanie i rozkręcanie drewnianych mebli?

Opisane powyżej sposoby i elementy służące do łączenia drewna wraz z użyciem kleju powodują, że tworzymy konstrukcje trwałe i nierozłączne. Jednak zdarza się i tak, że przeprowadzamy się z miejsca na miejsce – zmieniamy uczelnie i miejsca pracy, a że część naszego dobytku stanowią meble, przewozimy je ze sobą. Wymaga to jednak możliwości szybkiego rozmontowania i powtórnego złożenia mebli – mniej miejsca zajmują i łatwiejsze w transporcie są starannie opakowane ich części, a nie całe szafki i regały. Są tego świadomi także producenci, którzy maksymalnie nam to umożliwiają i proponują takie systemy zamocowań, których możemy użyć nie tylko raz, ale w każdym momencie, kiedy zajdzie taka potrzeba. Nieodłącznymi elementami takich połączeń drewna są wkręty.

Gwoździe ciesielskie

Wkręty używane do łączenia elementów drewnianych mają swoją specyfikę. Przede wszystkim zwraca uwagę ich większy gwint niż w przypadku elementów przeznaczonych do metalu. Dzięki temu jakość połączenia gwarantowana przez wkręt jest duża, a samo łączenie – wytrzymałe, także w miejscach mocowania najkrótszych boków desek i materiałów drewnopochodnych. Ich użycie wraz z dopasowanymi do nacięć na łbie końcówkami wkrętaków nie grozi uszkodzeniem powierzchni, a tak byłoby w przypadku gwoździ i młotka – te stosujemy jedynie do przymocowania tylnych ścianek szafek wykonanych z płyty pilśniowej. Co więcej, aby maksymalnie ochronić powierzchnię przed przypadkowym uszkodzeniem i zadrapaniem, odchodzi się od powszechnie stosowanych kiedyś wkrętów z nacięciem poprzecznym. Zamiast nich spotykamy nacięcia typu:

- Phillips,
- Torx,
- Pozidriv,
- sześciokątne.

Ostatni z wymienionych obsługuje klucz imbusowy, pozostałe – wkrętaki i wkrętarki o odpowiednich końcówkach. Uwzględnić tutaj również trzeba dwa niezwykle popularne typy wkrętów meblowych, są to:

- konfirmaty,
- eurowkręty.

Ich zastosowanie wymaga wcześniejszego nawiercenia. Płaskie zakończenie łba konfirmantów nie wystaje ponad powierzchnię mebla skręconego z płyt drewnopochodnych, natomiast eurowkręty, które są krótsze niż pierwsze z tu wymienionych, pozwalają nam zamocować drobniejsze elementy, takie jak zawiasy.

Porada specjalisty:

Co prawda stosowanie wkrętów umożliwia późniejsze rozmontowanie mebla na części, jednak jeśli nie przewidujemy takiej konieczności, w trakcie skręcania sprzętów możemy zadbać o większą trwałość łączeń. W tym celu tuż przed użyciem wkrętów pokrywamy powierzchnię gwintu klejem, który niczym smar ułatwi nam jego usadowienie w meblu i po wyschnięciu będzie dodatkowym zabezpieczeniem stabilności konstrukcji.

Data publikacji: 06.02.2016