Z czego sklejona jest sklejka
Znana nam doskonale sklejka jest materiałem z jednej strony niezwykle wytrzymałym, z drugiej – podatnym na formowanie. Dzięki temu jest wykorzystywana powszechnie w meblarstwie czy budownictwie. W jaki sposób uzyskuje się popularną sklejkę?
Naprzemiennie ułożone warstwy drewna, których liczba jest nieparzysta, zlepione odpowiednim klejem dają nam sklejkę – jednak na efekt finalny składają się różnorakie czynności rozłożone w czasie. Do wyrobu sklejki stosuje się następujące gatunki drzew: brzozę, sosnę, buk, olchę oraz gatunki egzotyczne. Drewno pocięte na grube bale z początku poddaje się kilkugodzinnemu działaniu wody o temperaturze 50ᵒC lub pary wodnej (co trwa znacznie krócej), dzięki temu staje się ono wystarczająco plastyczne.
Następnie jest ono oczyszczane i przygotowywane do przetworzenia przez łuszczarkę – docina się je do wymiarów tego urządzenia. Działanie łuszczarki polega na obracaniu kloców drewna i równomiernym skrawaniu nożem długich taśm forniru – czynność tę nazywamy łuszczeniem, stąd też nazwa urządzenia, które tego dokonuje. Następną czynnością jest suszenie płatów do wilgotności 18% za pomocą suszarek rolkowych lub taśmowych. Jeśli po tym czasie uwidocznią się ubytki w każdej z suszonych warstw, dopasowuje się do nich mniejsze łaty forniru. Na tak przygotowane płaty nanosi się warstwę kleju.
W zależności od tego, jakimi właściwościami ma cechować się produkt finalny, rozróżniamy dwa rodzaje kleju: wodoszczelny i suchotrwały. Sklejka jest materiałem kompozytowym, czyli składającym się z dwu lub więcej składników – w tym wypadku za jakość materiału odpowiada nie tylko drewno, ale i spajający wszystkie warstwy klej. Pierwszy z wymienionych rodzajów kleju jest wodoodporny, ale nie zapewni ochrony przez wodą całej sklejce, która z tej racji, że składa się głównie z drewna, będzie chłonąć wodę.
Klejenie zachodzi przy wsparciu mechanicznych urządzeń – tu najważniejsza będzie solidna prasa. Tak uformowane kawałki sklejki poddaje się następnie obrzynaniu i szlifowaniu, jeśli to ostatnie jest konieczne. Drewno użyte do wyrobu sklejki może pochodzić z dwu gatunków – w tym wypadku drewno twardsze będzie stanowiło otulinę dla warstw umieszczonych głębiej. Trzeba wiedzieć, że sklejka, jeśli do jej wyrobu użyto drewna brzozy, jest niezwykle wytrzymałym materiałem wykorzystywanym w modelarstwie, a wcześniej w lotnictwie do budowy szybowców. Sprasowana, zaledwie trzywarstwowa lotnicza sklejka brzozowa ma niecałe pół milimetra grubości.
Do większości zastosowań przydatna jest grubsza sklejka, na przykład 15-milimetrowa – przez to, że pod wpływem wysokiej temperatury można formować jej kształt, używana jest w przemyśle meblarskim, ale nie tylko. Trudno bez niej wyobrazić sobie prace budowlane, a odpowiednio zaimpregnowana jest wykorzystywana w szkutnictwie do budowy jachtów.