Pierwsze zapiski o diodach elektroluminescencyjnych pochodzą już z lat 20. ubiegłego stulecia. Wtedy radziecki technik Oleg Łosiew zauważył światło emitowane przez diody instalowane w odbiornikach radiowych. Jednak za ojca tej technologii jest uważany amerykański uczony Nick Holonyak Jr., który wprowadził LED (czyli light-emitting diode) do powszechnej produkcji.

Diody LED są półprzewodnikami. Przewodzą prąd w jednym kierunku i blokują jego transfer w drugą stronę. Są w stanie emitować światło widzialne oraz podczerwień. Ich zaletą jest zminimalizowane wydzielanie promieniowania UV. Żywotność lamp ledowych ocenia się na nawet o 6 razy dłuższą od zwykłych żarówek wysokiej klasy. Później ich funkcjonowanie ulega pogorszeniu. Przyjmuje się, że przez większość czasu swojej przydatności dioda LED pracuje na 70% maksymalnych możliwości. Efekt degradacji jest najszybszy tuż po uruchomieniu, a później przez bardzo długi czas korzystamy z ustalonego poziomu. Żywotność naszej diody przedłużymy, zapewniając jej temperaturę użytkowania poniżej 25 stopni Celsjusza.

Diody LED w warunkach domowych

Zastosowania diod ledowych są bardzo szerokie, ponieważ istnieje wiele rodzajów tej technologii oświetlenia. W naszym otoczeniu znajdziemy je:

-w komputerach –monitory ledowe występują w wersji z matrycą diod lub z tańszym podświetleniem krawędziowym. W przypadku podświetlenia matrycowego diody pokrywają równomiernie całą powierzchnię za panelem. Przy podświetleniu krawędziowym używa się specjalnej powłoki na monitorze, która ma za zadanie rozproszyć skupione na górze lub na dole światło jak najdokładniej.

- w pilotach telewizyjnych – tu znajduje się dioda nadawcza emitująca podczerwień. To na tej zasadzie włączamy telewizor i zmieniamy kanały. Najciekawsze jest to, że przy zastosowaniu systemu Arduino, biblioteki iRemote i odbiornika podczerwieni, jesteśmy w stanie samodzielnie zaprojektować domowe centrum dowodzenia. Za pomocą pilota będziemy mogli sterować diodami w całym domu, np. zgasimy światło czy zrobimy sobie kawę w ekspresie bez wychodzenia z łóżka.

- w lampach ledowych, potocznie zwanych żarówkami. Wybierając lampy, musimy pamiętać o gamie dostępnych barw. Możemy otrzymać żarówkę o barwie ciepłej, neutralnej, ale i niezwykle zimnej. Dlatego przed zakupem pomyślmy, do czego będziemy ją wykorzystywać: czy do lampki w sypialni czy do oświetlenia witryny sklepowej. Nasze oczy najlepiej reagują na światło zbliżone do dziennego, ale wieczorem chętniej relaksujemy się przy mniej intensywnym oświetleniu.

- w taśmach ledowych. To nowoczesne rozwiązanie może być dość kosztowne, ale daje ciekawe efekty podświetlania. Dobrze sprawdza się w kuchni, dzięki minimalizacji cienia. Można je instalować pod szafkami czy na suficie.

- diody LED doskonale zdadzą egzamin także przy podświetlaniu elementów architektonicznych w ogrodach. Nasza mała fontanna za domem dzięki odpowiednio dobranemu oświetleniu może się zmienić w romantyczny zakątek na letnie wieczory.

Na co zwrócić uwagę przy instalacji

Przy instalacji tej technologii należy jednak pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Diody elektroluminescencyjne są wrażliwe na elektrostatykę. Przed kontaktem z nimi należy pozbyć się naszego ładunku elektrostatycznego przez dotknięcie uziemionego przedmiotu metalowego, np. kaloryfera. Źle znoszą też wysokie temperatury. Musimy używać przy nich lutownic o małej mocy. Z kolei instalując samoprzylepną taśmę ledową, pamiętajmy o dokładnym odpyleniu i odtłuszczeniu powierzchni, do której przyklejamy sprzęt. Inaczej taśma będzie odpadać.

Diody to inwestycja w niższe rachunki za energię. Ich instalacja opłaca się szczególnie tam, gdzie dziennie nie zużywa się wiele światła, np. w łazience. Wówczas posłużą nam przez kilka lat.