Jakie widły wybrać? Rodzaje i zastosowanie

Wykonujesz samodzielnie prace w przydomowym ogródku, masz niewielką grządkę z warzywami, a może prowadzisz całe gospodarstwo rolne? Widły to Twój ogrodniczy must have! Oczyszczanie trawnika ze skoszonej trawy czy opadłych liści, napowietrzanie ziemi przed zasiewem, przerzucanie siana to wszystko sprowadza się do pytania – jakie widły będą odpowiednie do Twoich potrzeb? Przeczytaj nasz poradnik.

Widły – budowa

Konstrukcja wideł jest prosta. Narzędzie, bez względu na rodzaj, najczęściej zbudowane jest z trzech elementów: uchwytu, trzonka i głowicy (końcówki). Poszczególne modele różnią się między sobą nie tylko materiałem wykonania czy rozmiarami a przede wszystkim rodzajem zębów, które wieńczą głowicę. To one – ich ilość, długość, stopień zagięcia i szerokość rozstawienia decydują o tym, do czego przeznaczony jest dany rodzaj wideł. Zęby w końcówce są najczęściej lekko zakrzywione do przodu. 

Producenci narzędzi ogrodniczych doszli do perfekcji we wdrażaniu udogodnień, które nawet w narzędziach o tak mało skomplikowanej budowie, znacznie ułatwiają pracę. Przy zakupie warto zwrócić uwagę, chociażby na uchwyty. Są one specjalne wyprofilowanie, najczęściej w kształcie litery T lub D, by zaoszczędzić trudu dłoniom podczas prac. Równie ważna jest budowa trzonka.

Wybierz odpowiedni trzonek 

Na rynku dostępne są dwa rodzaje wideł – z trzonkiem drewnianym i metalowym. Pierwsze to dobre rozwiązanie dla osób ceniących prostotę i maksymalne bezpieczeństwo. Narzędzie z drewnianym elementem sprawdzi się w najprostszych pracach ogrodowych, a chropowata powierzchnia zmniejszy ryzyko wyślizgnięcia się narzędzia z rąk. Ten rodzaj trzonka jest stosunkowo lekki (lżejszy od wideł wykonanych w całości ze stali), jednak mało odporny na warunki atmosferyczne, w tym na wilgoć, a przy cięższych pracach można go po prostu złamać.

Widły z trzonkiem metalowym to lepszy wybór, gdy potrzebujesz przenosić cięższe elementy czy kopać w twardej glebie – jest odporny na złamania. Trzonek wykonywany jest zazwyczaj z włókna szklanego lub stali, często pokryty PCV. Ten rodzaj wideł ma jedną, niepodważalną zaletę – pozwala producentom na odpowiednie wyprofilowanie (lekkie wygięcie) trzonka, co pomaga zachować odpowiednią postawę ciała podczas prac. Najlepiej, by trzon był wygięty o ok. 40 stopni – taki układ minimalizuje napięcie mięśni pleców i pozwala utrzymać najbardziej naturalną pozycję ciała. 

Warto dobrać rodzaj trzonka do budowy ciała – osoby niskie powinny sięgnąć po widły krótsze. Wyżsi muszą natomiast zaopatrzyć się w dłuższe narzędzie, które zmniejszy obciążenie kręgosłupa. Ergonomia ponad wszystko! 

Dowiedz się więcej: Październik w ogrodzie

Dwuelementowe widły do kopania ogrodu 

Istnieje jeden rodzaj wideł, które wychodzą poza grupę tych klasycznych z trójelementową budową. To tzw. widełki, czyli niewielkie narzędzie, które osiąga zazwyczaj do 30 cm długości. Konstrukcja takich modeli składa się z dwóch części: trzonka i niewielkiej głowicy zwieńczonej najczęściej trzema lub czterema zębami. Mogą być lekko zaokrąglone lub zupełnie proste. 

W jakich pracach sprawdzą się najlepiej? To widły do kopania ogrodu – zwłaszcza pielęgnacji małych roślin zarówno tych, które rosną bezpośrednio w ziemi, jak i doniczkowych. Czeka Cię przesadzanie, a może spulchnianie gleby przed sadzeniem ulubionych kwiatów? Dwuelementowe widełki będą najlepszym rozwiązaniem! Są poręczne, lekkie i nie zajmują dużo miejsca.


Jakie widły wybrać – rodzaje 

Rodzaj uchwytu i trzonka to ważne aspekty przy wybieraniu odpowiedniego modelu wideł, ale to, co powinno mieć największy wpływ na Twoją decyzję, to dopasowanie głowicy kupowanego narzędzia do rodzaju prac, które planujesz wykonywać. Zastanów się, do czego widły mają być wykorzystane w praktyce i wybierz model końcówki. Znaczenie ma zarówno liczba zębów w głowicy, ich rozstawienie, stopień zagięcia, jak i to, czym są zakończone. 

Widły o dwóch zębach używane są zazwyczaj do przerzucania słomy lub siana. Kopy schnących łodyg zbóż czy trawy porozrzucasz szybciej narzędziem, które nie ma gęsto rozmieszczonych zębów. Widły z czterema lub pięcioma odnogami sprawdzą się do przenoszenia drobniejszych elementów. 

Jeżeli prowadzisz gospodarstwo rolne i potrzebujesz rozrzucać na glebę nawóz zwierzęcy lub kompost, wybierz widły klasyczne. To jeden z najpopularniejszych modelów – ma zazwyczaj trzy lub cztery zęby i zaokrąglony trzon – najczęściej drewniany. Klasyczne widły dobrze sprawdzą się też do rozluźniania twardego podłoża, niektórzy używają ich także do napowietrzania trawników czy gleby na grządkach. 

Szykujesz prace, które wymagają kontaktu z substancjami chemicznymi? Upewnij się, że wybrany model wykonany jest z metalu odpornego na dany rodzaj materiału. 

Sprawdź również: Marzec w ogrodzie

Widły amerykańskie – do czego służą? 

Widły amerykańskie, zwane też szeroko lub płaskozębnymi, mają bardzo gęsto ustawione zęby. Widły gospodarcze (jak określa się je w potocznym języku) różnią się między sobą liczbą zębów, ich rozstawem i długością, ale to, co je łączy, to wielkość.

Dzięki swoim rozmiarom zapewniają efektywniejszą pracę na dużym terenie. Z tego względu są też wykorzystywane do prac z większymi obciążeniami. Niektórzy używają ich również jako szpadla (dzięki specyficznej budowie czuć mniejszy opór przy wbijaniu ich w ziemię, niż w przypadku pracy ze szpadlem) czy narzędzia do rozdrabniania zbitych grudek ziemi i oczyszczania jej z korzeni i chwastów.

Masz dużą grządkę, na której uprawiasz warzywa, a w przydomowym sadzie rośnie wiele drzew, które jesienią tracą liście? Widły amerykańskie są na tyle uniwersalne i wytrzymałe, że poradzą sobie zarówno z grudkami ziemi, jak i liśćmi. 

Zainspiruj się: Luty w ogrodzie

Gable – najlepsze widły do ziemniaków 

Gable to kolejny rodzaj wideł z rodziny szerokich. Co je wyróżnia? Ich długie zęby zakończone są kulkami i kształtem przypominają łopaty, dlatego świetnie sprawdzą się jako widły do ziemniaków czy buraków. Ten model będzie odpowiedni w gospodarstwach rolnych nastawionych na uprawę roślin okopowych. Wielu ogrodników używa gabli także do spulchniania trawników. 

Jakie widły do kopania? 

Widły stworzone z myślą o kopaniu są płaskie i posiadają od czterech do sześciu zębów. Brak krzywizn znacznie ułatwia wbijanie narzędzia w glebę – zwłaszcza gliniastą czy skalistą. Do takich zadań specjalnych przy kopaniu sprawdzą się widły diabelskie. Ten model ma prostokątny trzon, który zwiększa sztywność (i tym samym wytrzymałość) narzędzia. Mocne zęby w widłach tego typu poradzą sobie z najbardziej wymagającym podłożem.