Jak ukryć widoczne elementy instalacji?

Estetyka powierzchni mieszkalnych jest co prawda mniej ważna w ogólnym rozrachunku względem ich funkcjonalności, jednak i do niej przykłada się coraz większe znaczenie. Współcześnie wznoszone budynki mieszkalne mają rozplanowany przebieg instalacji w ten sposób, by ich wykonanie pokrywało się z przebiegiem ścian, które oprócz funkcji wydzielania pomieszczeń, mają dodatkową – ukrycia przewodów instalacji elektrycznej czy przebiegu rur doprowadzających wodę do celów użytkowych. Inaczej w przypadku mieszkań z rynku wtórnego, które powstawały w czasach, kiedy liczyła się głównie użyteczność, a dopiero w dalszej kolejności zwracano uwagę na wygląd. Aby nadać im satysfakcjonujący nas wygląd, skazani jesteśmy na mniej lub bardziej intensywny remont. Na szczęście, wyjąwszy nieliczne sytuacje, o których mówią przepis prawa budowlanego, kiedy nie możemy całkowicie zatopić rur instalacyjnych w tynku, mamy pełną dowolność w kształtowaniu wizerunku naszych wnętrz.

Instalacja wodna

Wszelkie rury przewodzące wodę, czy to do celów sanitarnych, czy grzewczych, można z powodzeniem ukryć w ścianach lub pod warstwą wylewki. Ważne, aby tuż po ich położeniu wykonać próbę szczelności i zawczasu wyeliminować wszelkie niedociągnięcia wykonawcze. Uchroni nas to przed kosztownym usuwaniem awarii po wykończeniu ścian i posadzki.

Inną jest sytuacja, kiedy w naszym lokum zastaliśmy już biegnące wzdłuż ścian rury sanitarne i grzewcze. W tym pierwszym przypadku możemy je w estetyczny sposób zabudować na przykład płytami gipsowo-kartonowymi – w pomieszczeniach narażonych na duże stężenie pary wodnej w powietrzu powinny być one odporne na działanie wilgoci i wcześniej zaimpregnowane. Co prawda uszczuplimy w ten sposób i tak skąpą dostępną nam przestrzeń w łazience, jednak tego typu konstrukcje możemy wyzyskać dekoracyjnie, na przykład umieszczając w nich oprawy świetlne dające dyskretne, dodatkowe oświetlenie, które stworzy w pomieszczeniu nastrojową atmosferę sprzyjającą relaksowi podczas wieczornej, odprężającej kąpieli.

Widok syfonu i rur odprowadzających wodę z wanny nie należy do estetycznych, dlatego często stosowanym sposobem na ich zamaskowanie jest obudowanie wanny. Jeśli do tego celu ponownie wykorzystamy impregnowane płyty G-K, na których przykleimy odpowiednią do aranżacji łazienki glazurę, nie możemy zapomnieć o wykonaniu drzwiczek rewizyjnych, które umożliwią nam dostęp do ukrytych części instalacji. Zamiast zielonej płyty kartonowo-gipsowej zastosować możemy również wodoodporną sklejkę.

Do zakrycia elementów instalacji doprowadzającej i odprowadzającej wodę do łazienkowej umywalki, możemy użyć następujących konstrukcji:

- półpostument,
- postument,
- szafka podumywalkowa.

Jeśli nasza łazienka połączona jest z toaletą, przy okazji jej wyboru warto zdecydować się na umocowanie jej na jednym z dwu rodzajów stelaży WC:

- do zabudowy lekkiej, przy zakryciu którego stosujemy płytę gipsową,
- do zabudowy ciężkiej, w której elementy nośne są zamurowywane.

Takie sposoby zamocowania toalety nie tylko skutecznie ukryją elementy instalacji kanalizacyjnej, ale również zagwarantują nam większy komfort sprzątania łazienki, jeśli będziemy mieć w niej lepszy dostęp do wszelkich zakamarków, w których gromadzi się kurz i inne zanieczyszczenia.

Instalacja gazowa

W przypadku rur doprowadzających gaz do urządzeń, które są nim zasilane, mamy mniejsze pole do działania. Przepisy (Dz. U. nr 75 2002 oraz Dz. U. nr 109 2004, § 165. p. 1 i 2) mówią wyraźnie, że:

- w piwnicach i suterenach instalacja gazowa może być poprowadzona jedynie na powierzchni ścian lub pod sufitem,
- przewody instalacji gazowej na pozostałych piętrach nadziemnych mogą być poprowadzone w bruzdach, które osłonięte są nieuszczelnionymi ekranami,
- bruzdy mogą zostać wypełnione masą tynkarską, która nie spowoduje korozji rur – powinna być też ona łatwo usuwalna,
- przed wypełnieniem bruzdy konieczne jest przeprowadzenie próby szczelności przewodów,
- nie można wypełniać bruzd, jeśli materiałem użytym do wykonania przewodów instalacji gazowej jest miedź.

Porada eksperta: Jeśli decydujemy się na zabudowanie elementów instalacji gazowej, na którą składają się rury stalowe, ważne jest wcześniejsze pomalowanie ich farbą antykorozyjną.

Instalacja elektryczna

Najwięcej możliwości kompletnego ukrycia poszczególnych elementów daje nam instalacja elektryczna. Wystarczy rzut oka na nieskazitelne powierzchnie ścian i sufitów w naszych wnętrzach i liczbę opraw świetlnych oraz gniazd sieciowych, które obsługiwane są przez ukrytą w tynku instalację – jesteśmy otoczeni niewidoczną siecią przewodów elektrycznych oplatających poziome i pionowe powierzchnie ścian. Jedyne, co psuje ten obraz, to widok plączących się kabli w pobliżu gniazd sieciowych i na posadzce tuż pod ścianami. Jednak zanim zajmiemy się sposobami na ich okiełznanie, przyjrzyjmy się sposobom ukrycia przewodów elektrycznych.

Najczęstszym sposobem wykorzystywanym do maskowania przewodów elektrycznych i puszek podtynkowych jest zamocowanie ich w bruzdach wykonanych w tynku na głębokości około 0,5 cm – w ten sposób nie tylko je ukryjemy, ale również ochronimy przed uszkodzeniami mechanicznymi. To estetyczne i funkcjonalne

rozwiązanie nie jest jednak pozbawione wad:

- działania polegające na umiejscowieniu przewodów w ścianach wymagają uciążliwej pracy polegającej na kuciu bruzd, a następnie ich gipsowaniu,
- nie wszystkie przewody elektryczne mogą zostać ukryte w ścianach,
- naprawa ewentualnej awarii części instalacji lub chęć jej rozbudowania skutkują koniecznością wykonania kolejnych bruzd na pionowych i/lub poziomych powierzchniach,
- jeśli zawczasu dyskretnie nie oznaczyliśmy przebiegu przewodów w ścianach, możemy je przypadkowo naruszyć, na przykład mocując półkę lub wiercąc otwory potrzebne do zawieszenia obrazu,
- prace polegające na ukryciu kabli i przewodów są dodatkowo utrudnione, jeśli nasze ściany pokryte są tapetą, boazerią lub – w przypadku kuchni – glazurą bądź inną okładziną ścienną.

Kolejność prac związanych z ukryciem w ścianach i na suficie przewodów elektrycznych jest następująca:

1.  Wykonanie bruzd.
2. Zamocowanie w nich peszli.
3. Ułożenie w peszlach przewodów.
4. Zagipsowanie przewodów.
5. Wykończenie powierzchni.

Przygotowując się do generalnego remontu związanego z wymianą instalacji elektrycznej złożonej na przykład z przewodów aluminiowych – spotykanych jeszcze gdzieniegdzie w starym budownictwie – warto stosować wymienione wyżej peszle. Dzięki ich użyciu będziemy mogli w późniejszym czasie bez skuwania powierzchni ścian umieścić w nich dodatkowe przewody. Takie rozwiązanie jest też korzystne w zastosowaniu w nowo powstających budynkach.

Sposoby na zakrycie kabli

Nawet skutecznie zakryte elementy instalacji elektrycznej nie sprawią, że mniej widoczne będą kable odchodzące od gniazd sieciowych do poszczególnych urządzeń, których szczególne zagęszczenie występuje w okolicach stanowiska z komputerem lub kącika z telewizorem. Chociaż stopniowo z pomocą przychodzi nam nowoczesna technologia, która testuje rozwiązania sieci bezprzewodowej, i choć możliwe jest połączenie głośników z komputerem bez użycia przewodów, nie jest możliwe wyeliminowanie przewodów sieciowych. Ich widok jest tym bardziej nieestetyczny, że szybko pokrywają się kurzem, a skutecznie odczyścić ich zwój jest niełatwo. Z tego względu staramy się je po pierwsze uporządkować, a po drugie ukryć. Do tych celów możemy wykorzystać jedno lub kilka z następujących rozwiązań:

- organizery i rzepy spinające wiązki kabli,
- korzystanie z biurek, których specjalna konstrukcja zasłania przewody umieszczone za nimi,
- zastosowanie ukrytych pod meblami i parapetami kanałów,
- zastosowanie listew przypodłogowych i maskujących,
- zastosowanie korytek naściennych – to rozwiązanie jest stosowane również w przypadku naściennej instalacji elektrycznej poprowadzonej w pomieszczeniach takich jak łazienka czy pralnia,
- zastosowanie prowadnic pod blatem biurka lub z tylnej strony mebli,
- do zakrycia przewodów może posłużyć również podwieszany sufit.