Okna na poddaszu – rodzaje, minusy oraz plusy poszczególnych rozwiązań

Oferta okien do zamontowania na poddaszu jest bardzo szeroka. Ich wybór uzależniony jest od wielu czynników: intensywności oświetlenia, komfortu użytkowania czy konstrukcji połaci dachowej. Wśród tak bogatej oferty łatwo popełnić błąd podczas wyboru konkretnego produktu. Aby było ich jak najmniej, podpowiadamy, które rodzaje okien będą najlepsze.

Wyróżnimy następujące rodzaje okien:

Okna uchylno-klapowe – bez obawy o uderzenie się

To prawda, dzięki usytuowaniu osi obrotu w górnej krawędzi ramy, okna te umożliwiają wyglądanie na zewnątrz bez ryzyka uderzenia się. Wszystko dzięki siłownikom oraz sprężynie, która zabezpiecza okno przed przypadkowym zamknięciem. Możemy wbudowywać je tak, aby górna krawędź znajdowała się powyżej wysokości głowy człowieka.

Świetliki – wersja nierozwieralna

Okna nierozwieralne (nieotwieralne) to inaczej świetliki, które doprowadzają światło do pomieszczenia, ale nie dają możliwości wyglądania przez nie. Takie okna z pewnością nie są dobrym wyjściem dla tych pomieszczeń, gdzie ważną kwestią będzie dla nas systematyczne wietrzenie.

Aby było wygodnie – obróć się

Instalując okna obrotowe, swoją drogą bardzo modne na rynku, uzyskujemy ciekawy efekt i funkcjonalność skrzydła, które podczas otwarcia może obrócić się nawet do 180 stopni. Taki produkt łatwo się czyści – podczas otwarcia dostępna jest zarówno jego strona wewnętrzna, jak i zewnętrzna. Ponadto uchwyt zamontowany na dole ramy umożliwia otwarcie skrzydła przez osoby o różnym wzroście, także te z określonym stopniem niepełnosprawności. Producenci przewidzieli jednak sytuacje, w których okno mogłoby otworzyć dziecko. Aby to uniemożliwić, wystarczy kupić produkt z zamkiem na klucz – takie również są dostępne w ofercie producentów.

Aby móc wejść na dach i przyglądać się gwiazdom

Wyłazy dachowe – okna, których szczególną zaletą jest umożliwienie swobodnego i bezpiecznego wyjścia na dach. Niestety umiejscawia się je w tych pomieszczeniach, w których temperatura jest bliska tej panującej na zewnątrz. To właściwie jedyna wada tych nietypowych okien. Wyłazy są bardzo cennym źródłem światła i łatwo się je montuje, dzięki nim możemy wyjść na dach, zainstalować na nim antenę, sprawdzić jego szczelność.

Lukarny – przenosimy się do gotyckiej Francji

Okna dość specyficzne – ale bardzo praktyczne. Dzięki nim nie ograniczamy przestrzeni użytkowej wnętrza, a jednocześnie uzyskujemy taką ilość światła, jaka rzeczywiście jest potrzebne naszym wnętrzom. Lukarny niestety najlepiej sprawdzają się na stromych powierzchniach i są dużo droższe, biorąc pod uwagę ich skomplikowany montaż, niż tradycyjne okna dachowe.

Lukarna – montowana prostopadle do płaszczyzny podłogi, jest rozwiązaniem zdecydowanie bardziej wymagającym, ale pozwala zniwelować odgłosy deszczu na poddaszu oraz problem nadmiernego nasłonecznienia.

Wole oko – małe i okrągłe

Wole oko to okno umieszczone w ścianie budynku. Jest małe, okrągłe, a obok okna często sytuuje się elementy zdobnicze na tynku. Wole oko daje bardzo estetyczne wykończenie domu, bardzo nietypowe i ciekawe. Podobnie jak lukarna, wymaga jednak bardziej skomplikowanego montażu.

Ale które okna najlepsze?

Jak widać rodzajów okien jest sporo, aby wybrać produkt najbardziej odpowiedni, warto rozważyć kilka czynników. Zacznijmy od praktyczności: okno powinno dawać maksymalne rozświetlenie wnętrza przy jednoczesnym nieograniczaniu jego powierzchni użytkowej. W kontekście oświetlenia najlepiej sprawdzą się systemy łączone, których dopasowanie może być jednak dość kłopotliwe. Dlatego często w ich miejsce wstawia się tradycyjne okna połaciowe, trwałe, które spośród całej oferty są jednym z najtańszych rozwiązań.

Dlaczego okna dachowe? Montowane w płaszczyźnie dachu dają najwięcej światła słonecznego, zdecydowanie więcej niż te umieszczone w pionie. Do ich montażu konieczne jest to, aby dach miał niewielki spad – wymagane nachylenie dachu to około 15°.

Okna dachowe – połaciowe są jednak bardziej narażone na wilgoć niż te montowane w ścianach budynku. Pamiętajmy bowiem, że para wodna, zebrana w pomieszczeniach budynku, unosi się właśnie w stronę dachu, a tam ulega skropleniu. Same okna są oczywiście paroszczelne, więc dokładnie na ich powierzchni następuje kondensacja wilgoci. Problem skraplania się wody i zawilgocenia ram okiennych może być rozwiązany poprzez wykonanie nawiewników lub elementów rozszczelniających okna.

Powróćmy jeszcze na chwilę do oświetlenia wnętrza. Z jednej strony jest to zaleta okien dachowych, jednak szybko może przeistoczyć się w wadę. Dlaczego? Szczególnie w letnie dni, kiedy światło naturalne będzie powodowało nagrzewanie się szyby okiennej, temperatura w pomieszczeniu będzie wyższa niż byśmy sobie tego życzyli. Aby ograniczyć niekontrolowane wzrosty temperatury, warto stosować dedykowane osłony okienne w postaci rolet oraz żaluzji.

Pamiętajmy także, że szyby okien dachowych będą brudziły się częściej i mocniej niż tradycyjne okna montowane w ścianach. To na nich osiada większa ilość kurzu, pyłu oraz spływa po nich deszcz niosący różne zabrudzenia. Będziemy zatem częściej je myć oraz czyścić z zalegającego śniegu lub liści.

Porada eksperta: Wybór okien poddaszowych nie powinien uwzględniać wyłącznie walorów estetycznych, przede wszystkim miejmy na względzie walory użytkowe produktów.

O czym jeszcze warto pamiętać?

1. Okno a estetyka domu

Dobór okna ma duży lub mniejszy wpływ na odbiór konstrukcji budynku. Warto tutaj przytoczyć dwa przykłady okien – lukarny oraz okna dachowe. Tych drugich praktycznie nie widać, dlatego nie wpłyną ani pozytywnie, ani negatywnie na estetykę domu. Lukarny ze względu na swoje pochodzenie są dużo bardziej okazałe – zdobią ściany domu i dodają mu dość mocnego, barokowego charakteru. Dom staje się budynkiem nietypowym, wyróżniającym się na tle innych.

2. Okno i funkcjonalność

Wspomniane powyżej lukarny sprawdzają się dobrze na dachach stromych, gdzie ściany kolankowe są dość wysokie. Przy takich dachach dopływ światła nie zostaje ograniczony, warto jednak zastosować tutaj jedno okno większe niż dobierać pojedyncze lukarny. Okna połaciowe w zakresie oświetlenia poddasza sprawdzają się znacznie lepiej. Co więcej, dzięki drugiemu wariantowi mamy większą pewność tego, że w pomieszczeniu nie zostaną nam ciemne kąty. Lukarny nie są w stanie zapewnić takiego rozświetlenia.

3. Rozmieszczenie

Lukarny umieszcza się na ścianach poddasza dokładnie na takiej samej wysokości jak w przypadku tradycyjnych okien – 85-100 cm. Wówczas mogą one dawać taki sam widok na zewnątrz jak okno na parterze. Tę samą zasadę stosuje się przy oknach połaciowych. Jednakże pamiętajmy, że zamontowanie okna nie powinno ograniczać możliwości jego zamykania oraz otwierania. Najwygodniej umiejscowione okno połaciowe ma dolną krawędź na wysokości 90-100 cm nad podłogą, a górną nie wyżej niż 185-205 cm, wtedy bowiem jego klamka znajduje się w zasięgu ręki.

4. Montaż

Wbudowanie lukarny jest dużo trudniejsze niż tradycyjnego okna. Przede wszystkim zwiększa się powierzchnia przegród zewnętrznych, która wymaga ocieplenia oraz zabezpieczenia przed wilgocią. Lukarny komplikują ponadto geometrię dachu, zwiększając koszty budowy. Dlatego najlepiej jest ją wykonać podczas montażu więźby dachowej, późniejszy montaż będzie niezwykle pracochłonny.

Okna połaciowe również montujemy podczas budowy domu. Im będą węższe od odległości między krokwiami, tym lepiej. Wówczas nie wymagają przerabiania konstrukcji dachu.

5. Odporność

Na oknach połaciowych może zalegać śnieg dlatego ich szyby mają zwiększoną odporność na obciążenia. Do ich produkcji używa się szkła hartowanego, które posiada podwyższoną odporność na pękanie. Ze względu na położenie okna połaciowego, ważna jest również nieprzepuszczalność wód opadowych i ochrona przed wiatrem. Zapewnić je może prawidłowe wykonanie obróbek wokół okiennych. Kołnierze uszczelniające to trwałe połączenie okna z pokryciem dachu. Wykonane są one z blachy aluminiowej i dodatkowo zabezpieczone. Zapewnienie odpowiedniego stopnia odporności na przenikanie wilgoci zwiększa koszty systemów okiennych, ale daje gwarancję ich długiej żywotności.

Jak widać, wybór okna dachowego nie jest łatwy. Do rozpatrzenia pozostaje bowiem kwestia kosztów montażu, skomplikowanej konstrukcji poddasza oraz dachu, a także ilość światła, która powinna być dostarczona do pomieszczenia. Aby mieć pewność, że wybraliśmy okna najbardziej odpowiednie, koniecznie skonsultujmy swój wybór z architektem przygotowującym projekt domu.