Zabezpieczenia do pracy na wysokości
Upadki z dużej wysokości ze skutkiem śmiertelnym nadal pozostają smutną codziennością w polskiej branży budowlanej. Aby im zapobiec, dostępny jest cały szereg zabezpieczeń, które co prawda nie wyeliminują zapotrzebowania na zdrowy rozsądek, jednak zmniejszą szansę na wypadnięcie poza krawędź.
Definicje i kwestie prawne
Wedle rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, pracą na wysokości jest każde działanie wykonywane na powierzchni znajdującej się co najmniej metr ponad poziomem podłogi lub ziemi. W praktyce oznacza to każdą pracę, poza tą wykonywaną bezpośrednio z pozycji stojącej na gruncie lub we wnętrzu. Nie znajdziemy się w tej kategorii, jeśli powierzchnia na której pracujemy jest:
- osłonięta ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi,
- wyposażona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące przed upadkiem z wysokości.
Rozporządzenie wskazuje dokładne wytyczne dotyczące rodzaju i wymiarów ochron. Na wysokości powinny być zainstalowane balustrady składające się z poręczy ochronnych umieszczonych na wysokości co najmniej 1,1 m, krawężniki o wysokości co najmniej 0,15 m, a pomiędzy nimi w połowie wysokości powinna znaleźć się poprzeczka lub wypełnienie (z siatki, dykty, szkła), które ma zabezpieczać przed wypadnięciem. Jeśli nie ma możliwości zastosowania takich zabezpieczeń, należy użyć możliwych środków w celu ochrony przed wypadnięciem.
Jeżeli pracujemy na rusztowaniach, niezbędne będzie zapewnienie odpowiedniej przestrzeni do pracy, pozostawienia narzędzi i mijania się. Musimy również zadbać o wyraźne wskazanie maksymalnej nośności konstrukcji, a przed rozpoczęciem robót musi potwierdzić je osoba z uprawnieniami do odbioru technicznego. Szczegółowe wytyczne dotyczące rusztowań znajdują się w Polskich Normach – spisie wymogów budowlanych.
Systemy ochrony
Kolejnym sposobem na zmniejszenie ryzyka, a raczej zmniejszenie niebezpieczeństwa związanego z upadkiem, jest zainstalowanie siatek bezpieczeństwa. Ochronią one nie tylko nieuważnych budowlańców, ale złapią także spadające przedmioty, materiały budowlane i narzędzia. Ich stosowanie jest wskazane w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 2003 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas przeprowadzania prac budowlanych. Wedle norm europejskich wyróżniamy 4 rodzaje siatek zabezpieczających:
- typ S - do stosowania w poziomie, posiadające linkę krawędziową,
- typ V - do stosowania w pionie, posiadające linkę krawędziową,
- typ T - do stosowania w poziomie przy użyciu konstrukcji ramowych (siatki ramowe),
- typ U - do stosowania w pionie, przymocowane np. do rusztowania.
Ich montaż i demontaż nie jest skomplikowany, a duża wytrzymałość sprawia, że utrzymają także ciężar człowieka.
Indywidualne zabezpieczenia
Na rynku znajdziemy niezwykle rozbudowany przekrój sprzętów do pracy na wysokości. Podstawowym powinien być przypinany do głowy kask, ponieważ uchroni nas od wszelkich spadających niespodzianek i uderzeń, które zachwiać naszą równowagę. Kolejnym powinny być solidne buty z dobrą przyczepnością, które pozwolą nam pewniej poruszać się na wysokościach. Nie zapominajmy też o rękawicach z gumowymi paliczkami, które będą kolejną linią zabezpieczeń. Aby mieć pewność, że zostaniemy na wysokości, na której zamierzamy pracować, niezbędna będzie linka bezpieczeństwa z amortyzatorem, którą przyczepimy do naszego pasa. Zapewni podstawową ochronę i wspomoże nas we wdrapaniu się z powrotem w bezpieczne miejsce, jeśli powinie nam się noga.
Do pracy bezpośrednio poza rusztowaniami i balustradami niezbędny będzie profesjonalny osprzęt zabezpieczający, składający się z szelek, uprzęży oraz lin z zaczepami. Obecnie są to bardzo wygodne i łatwe do zakładania i zdejmowania sprzęty, które zapewniają dobre rozłożenie ciężaru i solidne zaczepienie. Klamrę kończącą linę musimy zatknąć na solidnym elemencie konstrukcji – w przypadku omsknięcia będzie ona naszą ostatnią deską ratunku. W ofercie znajdziemy prawdziwie zatrzęsienie zacisków, włącznie z tymi samohamującymi i samozaciskowymi, jednak jest to raczej wyposażenie dla osób pracujących na najwyższych wysokościach bez zabezpieczeń.
Dla nich również będą przeznaczone specjalne zestawy do trzymania się na wysokich i pionowych powierzchniach. Słupołazy i drzewołazy pozwolą nam na wielogodzinne pozostawanie w jednej pozycji, a założone na nogi raki umożliwią wdrapanie się niemal wszędzie. Pamiętajmy, że praca na takich wysokościach i z takim poziomem zabezpieczeń wymaga od nas przejścia specjalnego przeszkolenia.
Data publikacji: 27.11.2014