Jakie rusztowanie wybrać?
Wyborem odpowiedniego dla siebie rusztowania zainteresowani są nie tylko właściciele budynków jednorodzinnych, dbający o świeży wygląd elewacji, ale także użytkownicy mieszkań w kamienicach z dużą wysokością stropów - przeprowadzenie w nich remontu z wykorzystaniem drabiny jest nie tylko niewygodne, ale i niebezpieczne. Rozwiązaniem w tej sytuacji jest zastosowanie mniej lub bardziej okazałego rusztowania.
Czym jest rusztowanie?
Rusztowania są konstrukcjami znanymi od tysiącleci i używanymi do dzisiaj, choć oczywiście na przestrzeni wieków zmieniał się sposób ich stawiania, przytwierdzania do muru, a niektórych typów także przesuwania. Służą nie tylko do budowy wysokich murów budynków, ale również do późniejszego odnawiania ich elewacji czy przestronnych wnętrz. Pierwotnie konstrukcje w całości stawiane były z drewna, a surowiec ten do dzisiaj jest stosowany jako powierzchnia podestów umożliwiających przemieszczanie się po rusztowaniu. Sposób wykonania różnych typów rusztowań wraz ze wskazaniem materiałów użytych w nich elementów jest bardzo szczegółowy – ich montaż i eksploatację opisuje aż 16 polskich rozporządzeń i norm.
Uwaga!Rusztowania są miejscem pracy szczególnie niebezpiecznym, o czym świadczy liczba wypadków – w tym śmiertelnych – na placach budowy. W samym tylko 2011 roku zdarzeń takich było aż 161 (w liczbie tej zawierają się wypadki śmiertelne – 35 – i ciężkie – 65. Powodem, dla którego rusztowania są niebezpieczne, jest ich tymczasowy charakter, są one budowanie i demontowane w krótkim czasie i jedynie towarzyszą stawianiu i odnawianiu budowli. |
Współczesne materiały wykonania rusztowań
Oprócz wymienionego wcześniej drewna, wykorzystywanego między innymi do wypełniania podestów na rusztowaniach i jako podkłady do posadowienia rusztowania, stosowane są obecnie również inne materiały. Są to między innymi:
- płyty drewnopochodne,
- aluminium,
- stal ocynkowana,
- włókna szklane.
Przeczytaj także: Tynki na bazie żywicy silikonowej
Typy rusztowań:
1. Ze względu na sposób ich kotwienia:
- przyścienne – ich konstrukcja jest samoistna i nie przenosi obciążeń na ściany, opierając się jedynie na podłożu,
- ścienne – obciążeniom poddane jest i podłoże, i ściana, do której rusztowanie jest dodatkowo przymocowane,
Czy wiesz, że...?Spośród różnych typów rusztowań szczególne miejsce zajmują konstrukcje stawiane nie od podłoża wzwyż muru, ale od szczytu budowli w dół za pomocą stawiania kolejnych pięter – to rusztowania wiszące. Ten nieczęsty widok możemy zauważyć tuż przy murach postawionych na niestabilnym podłożu, na przykład grząskim, nieprzeznaczonym do postawienia trwałej podstawy rusztowania, lub też na szczytach szczególnie wysokich konstrukcji, na przykład pieców elektrowni i hut. |
2. Ze względu na konstrukcję:
- ramowe,
- wspornikowe,
- kozłowe,
- stojakowe,
- systemowe,
- specjalistyczne.
3. Ze względu na sposób stosowania:
- stabilne (nieruchome),
- jezdne, które mogą być przemieszczane również po zmontowaniu całości konstrukcji, najczęściej stosowanym materiałem ich wykonania jest aluminium.
Materiały wykonania podestów rusztowań
Spośród materiałów wykonania podestów roboczych rusztowań obecnie najczęściej stosowana jest stal i surowiec naturalny – drewno. Oba materiały mają charakterystyczne tylko dla siebie zalety i wady:
- drewno – jest materiałem często wykorzystywanym jako wypełnienie podestów z racji swojej trwałości i sztywności. Na jego niekorzyść przemawia gładka powierzchnia, która – szczególnie w czasie padającego deszczu – może być śliska, a także nasiąkać wilgocią, czego efektem jest zwiększenie jej ciężaru. Ten ostatni może być też zaletą, ponieważ obciążone wilgotnym drewnem rusztowanie w mniejszym stopniu poddaje się podmuchom wiatru.
- stal – niewielki ciężar podestu wykonanego ze stali ułatwia i przyspiesza budowanie konstrukcji rusztowania, a także transport jej elementów. Co ważne – perforowana powierzchnia ma antypoślizgowe właściwości w trudnych warunkach atmosferycznych, jednak jest znacznie trudniejsza do odczyszczenia ze śladów farb, tynków i innych materiałów budowlanych.
Porada eksperta:Wybierając rusztowanie, które służyło nam będzie przez dekady, zadbajmy nie tylko o jego odpowiedni typ, łatwość stawiania i demontażu, ale również o bezpieczeństwo jego użytkowania. Szczegóły na ten temat znajdziemy w dokumentacji techniczno-ruchowej. W DTR znajdziemy sposób i warunki prawidłowego montażu i kotwienia rusztowania, a także jego dopuszczalne wymiary i dopuszczalne obciążenie. |
Jakie wymiary mają podesty?
W zależności od rodzaju wykonywanych prac budowlanych, wykończeniowych lub remontowych, pomosty mają różne wymiary wymagane i umożliwiające komfortową pracę oraz składowanie narzędzi i materiałów budowlanych:
- szerokość – wartość ta ma istotne znaczenie przede wszystkim w aspekcie bezpieczeństwa pracujących na pomoście robotników, którzy muszą mieć możliwość swobodnego wyminięcia się. W dalszej kolejności należy wziąć pod uwagę ilość materiałów budowlanych składowanych czasowo na podestach oraz ich ciężaru. Szerokość podestów najpopularniejszych rusztowań budowlanych mieści się w zakresie 70-110 cm,
- długość – im dłuższe pomosty mają rusztowania, tym szybciej są wznoszone (ale są zarazem cięższe, co uniemożliwia przenoszenie ich elementów). Z kolei długie podesty okazują się nieprzydatne na rusztowaniach przylegających do ścian z licznymi załamaniami i w ciasnych przestrzeniach między dwiema ścianami z racji trudności ich montażu. Najczęściej spotykana długość pomostu to 2,5 m, choć wykorzystywane są i o 1 m bardziej wydłużone.
Przeczytaj także: Akryle – właściwości i zastosowanie na budowie
Czy rusztowanie warszawskie może być dowolnie wysokie?
Jednym z najczęściej spotykanych typów konstrukcji na naszych placach budowy jest rusztowanie warszawskie. Do jego zalet należy między innymi łatwość jego montażu i rozkładania, a także ciężar komponentów składających się na jego całość, które przenosić może pojedynczy pracownik budowy.
Składa się ze stalowych rur zespawanych w jednakowe ramy o wadze do 10 kg. Na całkowitą wysokość rusztowania warszawskiego wpływ ma sposób jego kotwienia lub jego brak. W ostatnim przypadku konstrukcja może sięgać maksymalnie do 5 m. Jeśli natomiast decydujemy się na budowę rusztowania wyższego, niezbędne będzie jego dodatkowe zakotwienie:
- za pomocą czterech odciągów w ziemi, dzięki czemu rusztowanie wzniesie się na wysokość 8 m,
- za pomocą kotwienia do ściany konstrukcja osiągnąć może nawet do 10 m wysokości.
Czy wiesz, że...?Aby dodatkowo zapewnić ochronę pracującym na rusztowaniu i osobom poruszającym się w jego pobliżu stosowane są burty, siatki i poręcze czołowe. Uniemożliwiają one upadek z dużej wysokości przypadkowo strąconego narzędzia, puszki z farbą czy fragmentu zamocowywanego orynnowania. |
Co zamiast rusztowania?
O ile rusztowania niezbędne będą głównie firmom remontowo-budowlanym i właścicielom wolno stojących budynków mieszkalnych, do przeprowadzenia bezpiecznego remontu w mieszkaniach w budynkach wielorodzinnych przydatne będzie wykorzystanie choćby pojedynczego pomostu roboczego. O jego zaletach przekonają się zwłaszcza lokatorzy kamienic o wysokich sufitach – chociaż zwykłe położenie na nich gładzi i pomalowanie jest możliwe za pomocą wysokiej drabiny, trudno jest mówić o zapewnieniu remontującym podstawowej ochrony przed upadkiem z dużej wysokości. Duży ciężar stabilnej drabiny sprawia, że zamiast schodzić z niej i przystawiać do kolejnych miejsc roboczych, wychylamy się z jej szczytu, wystawiając na próbę stabilność drewnianej lub aluminiowej konstrukcji.
Świadomi tego producenci narzędzi remontowo-budowlanych opracowali specjalne konstrukcje drabin, które umożliwiają ich przekształcenie w podest, a także zminiaturyzowane wersje pomostów roboczych. Ich wykorzystanie oznacza dla osób wykonujących prace między innymi:
- usunięcie resztek starej powłoki malarskiej lub tapety na dużej wysokości,
- znaczne skrócenie i ułatwienie wykonania remontu,
- całościowe przygotowanie powierzchni ścian i sufitu do malowania poprzez ich zagruntowanie,
- stworzenie wykończenia nawet trudno dostępnych miejsc łączenia sufitu ze ścianami,
- udekorowanie ich ozdobną sztukaterią,
- precyzyjne naklejanie brytów pomalowanej klejem tapety,
- zawieszenie oświetlenia sufitowego i wykonanie drobnych napraw instalacji elektrycznych w wysoko umiejscowionych puszkach,
- odnowienie ścian balkonu – w przypadku wyższych kondygnacji zachowanie bezpieczeństwa jest szczególnie istotne.
Data publikacji: 24.01.2017