Czujnik pogodowy to urządzenie dodatkowe w systemie grzewczym, dzięki zastosowaniu którego uniezależniamy się od zmian temperatury panującej na zewnątrz pomieszczeń przy zachowaniu wymaganego komfortu termicznego w budynku czy mieszkaniu. Składa się z dwu komponentów – pierwszym jest czujnik temperatury, a drugim sterownik, który współpracuje z kotłem i reguluje jego pracę w zależności od wskazań czujnika. Oba elementy najczęściej połączone są przewodem o długości około 10 m, co w zupełności wystarcza do swobodnego zamocowania i odpowiedniej pracy całego czujnika.
Urządzenie takie nie tylko uchroni nas przed ręcznym ustawianiem zakresu pracy urządzenia grzewczego zgodnego z panującą za oknami aurą. Jego główną zaletą jest zabezpieczanie całości systemu przed zamarznięciem w wypadku, kiedy jesteśmy nieobecni w domu, a temperatura na zewnątrz gwałtownie spadnie, co mogłoby skutkować awarią urządzeń grzewczych. Informacja o fali chłodu w odpowiednim czasie dotrze od czujnika do sterownika, który automatycznie wymusi na grzejniku zwiększoną moc pracy. Z tego względu czujnik pogodowy staje się urządzeniem niezbędnym w systemach grzewczych opartych o pracę gazowych kotłów kondensacyjnych – w ich przypadku niekorzystne jest, aby przez długi czas pracowały w pełni swoich możliwości. Potrzebują za to odpowiednio dużo czasu, by stopniowo zwiększać swoją moc – i ten czas zapewnia regulator pogodowy, który dostosuje moc urządzenia do aktualnego odczytu temperatury, kiedy budynek nie zdąży jeszcze się ochłodzić na tyle, by zmiana była odczuwalna dla mieszkańców.
Zastosowanie czujników pogodowych nie ogranicza się tylko do tego rodzaju instalacji. Z powodzeniem mogą być wykorzystywane w ogrzewaniu grzejnikami akumulacyjnymi (w połączeniu z programatorami pokojowymi), wodnym ogrzewaniu podłogowym i innych. Co szczególnie ważne – jeśli nasza instalacja opiera się na połączeniu dwu różnych systemów grzewczych lub kilku obiegów, dzięki użyciu czujnika pogodowego zwiększymy efektywność pracy całej instalacji na przykład w słoneczne dni, kiedy wykorzystamy pełnię możliwości paneli słonecznych i zmniejszymy zakres pracy pozostałych elementów systemu.
Aby czujnik prawidłowo przekazywał informację do sterownika, powinien być umieszczony we właściwym miejscu na elewacji budynku. W tym celu należy zastosować się do zaleceń producentów poszczególnych urządzeń, a te często przewidują, że najlepszym punktem do zamocowania czujnika jest północna lub skierowana na północny zachód część elewacji. Nie powinien być on umieszczony w pobliżu okien, drzwi, balkonów, rynien i wyciągów powietrza i aby prawidłowo odczytywał wskazanie stanu temperatury, nie może być osłonięty pobliską roślinnością lub umieszczony w warstwie tynku.