Permakultura – na czym polega?

Przejdź do następnych akapitów:

• Permakultura – co to jest?
• Jak założyć ogród permakulturowy?
• Jak pielęgnować ogród permakulturowy?
• Permakultura – czy pasuje do Twojego domu?

Permakultura – co to jest?

Permakultura to połączenie dwóch słów: permanent (czyli stałość, ciągłość) oraz agriculture (agrokultura). Permakultura to sposób ekologicznego gospodarowania i inżynierii, w której najważniejsze jest życie w zgodzie ze środowiskiem naturalnym. Permakulturą rządzą 3 podstawowe zasady: 

1. Troszczyć się o Ziemię

2. Troszczyć się o ludzi 

3. Dzielić się nadmiarem

W projektowaniu zgodnym z permakulturą ważna jest więc nie tylko dbałość o naturę, ale i dobrobyt ludzi. Pod pojęciem troski o Ziemię kryje się przede wszystkim to, aby dbać o to, aby wszystkie systemy mogły przetrwać i się rozwijać. Mówiąc o trosce o ludzi, chodzi przede wszystkim o to, aby dostarczać innym niezbędnych do życia dóbr. Ostatnia zasada przekazuje pewną prawdę – w naturze nic nie ginie i wszystko zostaje wykorzystane. Ludzie powinni inspirować się tą prawidłowością i zaprojektować swoje otoczenie tak, aby dzielić się nadwyżkami z innymi – to pozwoli im przetrwać i prawidłowo się rozwijać. 

W uprawie zgodnej z zasadami permakultury najważniejsze jest to, żeby sadzić rośliny tak, aby wzajemnie dobrze na siebie oddziaływały. Permakultura jest przeciwieństwem rabunkowej gospodarki rolnej na skalę przemysłową. Tradycyjne gospodarstwa rolne, jeszcze z czasów naszych pradziadków to nieświadome współżycie z naturą i działanie zgodnie z permakulturą. 

Zobacz, jak zaplanować wymarzony ogród. 

Jak założyć ogród permakulturowy?

Zafascynowała Cię permakultura? Jak zacząć uprawiać swój przydomowy ogródek zgodnie z jej zasadami? Mówi się, że na początku trzeba się napracować, aby otrzymać miejsce, gdzie rządzić będzie permakultura. Warzywnik w takim wydaniu to nietypowe przedsięwzięcie.

Najważniejsze będzie zmapowanie terenu, na którym chcesz założyć ogródek permakulturowy. Jedną z technik planowania w tym systemie jest wyznaczenie odpowiednich stref. Strefą 0 określa się miejsce, gdzie spędzasz najwięcej czasu – najczęściej będzie to dom. Od tego miejsca odchodzić powinny kolejne sekcje – w modelowym założeniu powinno być ich 5, a właściwie – licząc centrum - 6. 

W strefie 1 powinny znajdować się uprawy, które najbardziej potrzebują Twojej częstej atencji i pielęgnacji. Będą to np. warzywa jednoroczne, zioła, truskawki, czy nawet niewielkie szklarnie. 

W strefie 2, do której zaglądać będziesz nieco rzadziej, umieścić możesz warzywa wieloletnie lub krzewy owocowe. 

W strefie 3 mieścić powinny się przestrzenie, którym nie musisz poświęcać wiele uwagi, np. staw rybny czy po prostu łąka. 

Strefa 4 to sad, las, czyli miejsce, w które praktycznie nie ingerujesz. W strefie 5 pozwalasz natomiast żyć roślinom i zwierzętom własnym życiem. Obserwuj strefę 5 i ucz się na jej przykładzie.

Planując ogród zgodnie z zasadami permakultury warto dowiedzieć się, jak na danym terenie pada światło, jakie są naturalne zasoby wody, jaki to typ gleby. Nie ingeruj w naturalne warunki. Raczej dobierz do nich odpowiednie uprawy. 

W zakładaniu ogrodu przydać może Ci się także wiedza o popularnych grządkach podniesionych. Jak może  wpłynąć na nie permakultura? Warstwy, które układa się w skrzyniach-warzywnikach mogą pomóc Ci wzbogacić Twoje uprawy. Aby zbudować grządkę podniesioną zgodnie z permakulturą:

•  na samym spodzie połóż karton, 

• później siano, słomę patyki i gałęzie, 

• kolejną warstwą będzie obornik i kompost, 

• dalej ziemia, do której należy wsadzić rośliny,

• dżdżownice, 

• ostatnia warstwa to ściółka, czyli słoma i siano. 

Taki ogródek permakulturowy możesz założyć, nawet jeżeli nie masz dużej przestrzeni – wystarczy do tego większy taras czy duży balkon. 

Sprawdź także, jak założyć kompostownik.

Kiedy zakładasz uprawę zgodnie z permakulturą, weź pod uwagę kilka popularnych pomysłów, które maksymalizują korzyści z wpływania na siebie roślin. Są to:

• gilda roślinna – oznacza sadzenie w grupach roślin o podobnych wymaganiach środowiskowych, które wzajemnie się uzupełniają. 

• spirala ziołowa – to sadzenie spiralnie na skarpie. Na każdej wysokości i z różnych stron kopca powinny znajdować się inne rośliny. Od strony południowej posadź zioła, które lubią słońce, a przy ziemi te, które potrzebują najwięcej wilgoci. 

Jak pielęgnować ogród permakulturowy?

Permakultura zakłada, że naturę należy przede wszystkim pozostawić samą sobie. Jednak początkowo, przy zakładaniu ogródka czy uprawy zgodnie z tą myślą, musisz się nieco wysilić. 

Pamiętaj, żeby nigdy niczego nie wyrzucać. Niepotrzebne chwasty i pasożytnicze rośliny po zerwaniu umieść w kompoście, aby stworzyć naturalną odżywkę dla roślin. Zapraszaj do Twoich upraw owady. Z tego względu sadź kwiaty miododajne, które pomogą przyciągać życiodajne owady. Oszczędzaj wodę i podlewaj ogród deszczówką. Skup się także na zachowywaniu w glebie jak największej wilgoci. Ziemia z dużą ilością próchnicy gromadzi najmniej wody. 

Zobacz, jak zapobiegać suszy w ogrodzie. 

Bardzo ważnym elementem pielęgnacji ogrodu permakulturowego jest ściółkowanie. Odkryta gleba może stać się jałowa. Przykrywając miejsce między grządkami sianem lub słomą chronisz ekosystem i mikroorganizmy żyjące w glebie. 

Staraj się także pozostawić ziemię nienaruszoną. Kopanie, oranie, spulchnianie czy chemiczne nawozy to zaburzenia naturalnego rozwoju upraw. Takie działania nie są zgodne z zasadami permakultury. 

Sprawdź także, czy warto grabić liście jesienią. 

Permakultura – czy pasuje do Twojego domu?

Permakultura to sposób uprawy ziemi, ogrodów, zielników czy warzywników, która współgra z naturalnym procesem jej wzrostu. Polega ona przede wszystkim na zminimalizowaniu ingerencji człowieka w naturę. Zakładając ogrody permakulturowe działasz proekologicznie i wspierasz środowisko naturalne. Porzuć używanie sztucznych i chemicznych nawozów, na rzecz naturalnego kompostowania i odżywiania ziemi jej własnymi plonami.