Kiedy nasze pragnienie posiadania własnego ogrodu się urzeczywistni, plany odnośnie jego zagospodarowania mogą zostać niezrealizowane z prozaicznego powodu – gleba, jaka występuje na terenie zielonym będzie zbyt uboga w składniki mineralne, będą one nieodpowiednie lub jej struktura nie pozwoli na ukorzenienie i właściwy wzrost upatrzonych roślin. To jednak nie kończy naszych zamierzeń, ponieważ w łatwy sposób możemy zmienić i poprawić jej skład, nie używając do tego celu chemicznych preparatów – w zupełności wystarczą naturalne, które w łatwy sposób zdobędziemy lub sporządzimy samodzielnie. Aby to zrealizować, konieczne będzie określenie jakości ziemi, która stanowi podłoże w naszym ogrodzie.
Rodzaje podłoża i ich jakość zależą od usytuowania geograficznego, rodzaju skał, na których się wykształciła, ukształtowania terenu, ilości nasłonecznienia i opadów, dostępu do naturalnych zbiorników wodnych, roślinności, jaka ją zarastała, a także sposobu jej uprawy w przeszłości, o ile taki miał miejsce. O tym, w jakim stopniu jest żyzna, decyduje proces glebotwórczy i zawartość takich składników, jak związki mineralne, drobnoustroje, próchnica i koloidy glebowe. Efektem tego procesu jest wykształcenie różnych odmian gleby:
- piaszczystej,
- ilastej,
- gliniastej,
- próchniczej,
- pylastej,
- suchej,
- wilgotnej,
- kwaśnej,
- alkalicznej,
- zasobnej lub ubogiej w zawartość azotu.
Każda z powyższych nie wspomagana naturalnymi i chemicznymi modyfikatorami, służyć może z powodzeniem do zasadzenia wielu różnych gatunków roślin. Spośród tych ostatnich spotykamy również takie, które jednakowo dobrze radzą sobie na każdym rodzaju gleby, przykładami takich są wiśnia, świerk, bratek, kosaćce, leszczyna, jałowiec, wierzba – należy im zapewnić za to odpowiednią ilość wody. Jeżeli jednak chcemy zmienić skład lub przepuszczalność gleby, możemy posiłkować się następującymi dodatkami:
kompost, zwłaszcza liściowy lub iglasty, najlepszy będzie przetrawiony, trzyletni, którego jakość jest porównywalna do obornika,
torf – wzbogacone nim ciężkie, gliniaste i ilaste gleby uzyskują przepuszczalność i zakwaszenie, wspomaga właściwe nawodnienie,
piasek, który rozluźnia strukturę ciężkich, zbitych, ale i pylastych ziem i pomaga ukorzenić się młodym roślinom,
obornik kompostowy – bogaty w azot i składniki mineralne, nadaje się do ziemi ciężkiej i lekkiej, w których wspomaga nawodnienie,
ziemia darniowa najlepsza będzie do wspomożenia gleby ubogiej w próchnicę, w jej składzie znajdują się kompostowane szczątki darni i korzeni,
wapno i pozostałości zaprawy murarskiej pobudzą rozwój roślin wapieniolubnych, takich jak len, aster, szałwia czy zanokcica murowa.