Jak wykonać efektowne oświetlenie ogrodu?

Światła ogrodowe a oświetlenie otoczenia domu

Lampa ogrodowa wisząca Munchen 1 x 60 W

Wieczorne i nocne oświetlenie w ogrodzie nie tylko wydobywa z mroku te jego fragmenty, które są szczególnie urokliwe za dnia, ale pełni też inne role. Przede wszystkim ukazuje jego nowe oblicze – te same grupy rośliny w świetle słonecznym i w snopie oświetlenia sztucznego prezentują się zupełnie odmiennie, otoczone są aurą tajemniczości, a efekt ten wzmacnia gra wyraźnych cieni, jakie towarzyszą snopowi światła. Poza walorem dekoracyjnym odpowiednie rozmieszczenie punktów świetlnych umożliwia przemieszczanie się po alejkach, które przebiegają wśród krzewów i drzew. Przekłada się to w prosty sposób na wzrost naszego poczucia bezpieczeństwa.

Naturalnym przedłużeniem oświetlenia ogrodu jest zwiększenie ilości punktów świetlnych w najbliższym sąsiedztwie zabudowań, w których mieszkamy i z których korzystamy, czyli domu, garażu, warsztatu, a także bramy wejściowej, ścieżki prowadzącej od wejścia na posesję do drzwi wejściowych ze szczególnym uwzględnieniem schodów, podjazdu dla samochodu. Im więcej jest różnic poziomów w uczęszczanych ciągach komunikacyjnych, tym wyraźniej powinny zostać one wydobyte z mroku. Chociaż mieszkańcy domu znają drogę od ulicy do wejścia na pamięć i mogą ją bezpiecznie przemierzać nawet bez oświetlenia. Inaczej jest z naszymi gośćmi, którym, dzięki światłu, zapewnimy bezpieczne przemierzenie dystansu od bramy do drzwi budynku.

Nieco inną funkcję spełnia wyraźne oświetlenie tej części domu, która wieczorami służy do odpoczynku i zrelaksowania się – takim miejscem jest sąsiadujący z salonem taras, stanowiący jego przedłużenie. Dobór rodzaju światła do rozświetlenia tarasu nie spełnia głównie funkcji dekoracyjnej, lecz użytkową – daje nam okazję do częstego przebywania na świeżym powietrzu w otoczeniu ciepłego światła. Dopiero w dalszej kolejności wydobywamy z ciemności te szczegóły elewacji, które naszym zdaniem warte są zaakcentowania – mogą to być detale architektoniczne lub dekoracyjna faktura ściany zewnętrznej, której nierówności podkreśla subtelna gra cieni, jaki rzucają nierówności lub jednolity wzór na pionowej powierzchni elewacji. Względy bezpieczeństwa każą natomiast wyraźnie podświetlić granice tarasu, zwłaszcza kiedy jego powierzchnia nie jest otoczona barierką, a pomiędzy deskami tarasowymi a ogrodem teren gwałtownie się obniża.

Kinkiet zewnętrzny Zem 4 x LED IP44

Ile źródeł światła zastosować w ogrodzie?

W odpowiedzi na tak zadane pytanie warto przypomnieć maksymę jednego z najbardziej znanych architektów XX wieku – Miesa van der Roche: mniej znaczy więcej. Chociaż zdanie to bezpośrednio odnosiło się do założeń minimalizmu, jest trafne również w przypadku planowania dekoracyjnego oświetlenia ogrodu, które wywoła największe wrażenie wtedy, gdy zastosujemy stonowany, oszczędny w ilości punktów świetlnych system. Taki sposób planowania gry świateł (i cieni) wydobywa z mroku najciekawsze kompozycje roślinne i architektoniczne, a nie ma na celu zwykłego oświetlenia całej posesji.

Równie ważne jest zastosowanie takich źródeł światła, które emitują jednolite zabarwienie w kierunku ciepła (odcień żółty) lub zimna (niebieski). Jeśli odstąpimy od tej zasady i zaprosimy na teren swojej posesji różne tonacje (z wykorzystaniem kolorowych LEDów włącznie!), ogród nie będzie prezentował się korzystnie, a rzucające się w oczy różnice w barwach przywodzić będą na myśl tandetne kolorowe żarówki rzucające słabe światło na wieczorną scenerię miejskiego festynu.

Lampa solarna LED do zabudowy Blooma Lelantos 2 x 0,1 W niebieska

Planując wykonanie oświetlenia naszej posesji warto – oprócz wydobycia z mroku ciągów komunikacyjnych – wybrać te spośród miejsc, które w nocy zafrapują nas kształtem, połączeniem barw i niewidoczną za dnia tonacją barwną. Przykładem tego ostatniego może być oczko wodne, którego niebieskawa toń (koniecznie z zimną barwą punktów świetlnych) będzie widoczna wyraźnie wtedy, kiedy snopy światła punktowego będą skierowane z dna ku powierzchni wody. Inne warte ukazania wieczorem i w nocy elementy to ciekawe konstrukcje małej architektury, grupy roślin o rzucających się w oczy kształtach okazałych liści czy pojedynczo rosnące drzewa. Aby stworzyć wokół nich nimb tajemniczości, ponownie przydatne będzie użycie źródeł światła ukierunkowanych od poziomu gruntu do góry. Wytworzony za pomocą tego typu żywych rzeźb nastrój sprzyjać będzie prowadzeniu długich rozmów i przesiadywaniu na tarasie długo w nocy.

Latarnia Blooma Agadir 3 x 60 W

Oświetlenie ogrodu odpowiednimi do tego celu oprawami

Ponieważ ogrodowe lampy, kinkiety i inne rodzaje opraw wystawione będą na zmienne warunki atmosferyczne, okazjonalny lub ciągły (oczka wodne) kontakt z wodą, różnice temperatur i działanie promieniowania ultrafioletowego, materiały wykonania opraw świetlnych muszą być odpowiednio dobrane. Wybierając konkretne modele lamp zwróćmy uwagę na oznaczenia na nich widniejące, zwłaszcza na stopnie ochrony przeciwpyłowej i przeciwwilgociowej IP – im większa jest wartość cyfrowa, tym skuteczniejszy jest sposób zabezpieczenia oprawy świetlnej. Górną granicę bezpieczeństwa wyznaczają tutaj produkty przeznaczone do stałego unoszenia się na powierzchni wody lub umieszczenia na dnie zbiornika – IP 68. Oto, na co jeszcze warto zwracać uwagę podczas ich wyboru:

- możliwość łatwej wymiany źródła światła i jego dostępność w sieci sprzedaży,

- możliwość ich łatwego przenoszenia do różnych części ogrodu, a więc mobilność i niewielka waga, z czego wyłączone są trwale zamocowane lampy o napięciu 230V, do których przewody doprowadzone są pod powierzchnią gruntu,

- zakres oświetlenia powierzchni lub wybranego fragmentu terenu zielonego – w tym wypadku granice wyznaczają żarówka i oświetlenie punktowe o małej szerokości kąta padania światła (w tym drugim przypadku ważna będzie możliwość zmiany kierunku snopa padającego światła).

Lampa ogrodowa stojąca LED Blooma Retz

Jakimi lampami oświetlić ogród?

Wybór oświetlenia, jakie możemy zastosować w naszym ogrodzie, jest bardzo szeroki. Paleta produktów zawiera w sobie lampy zasilane sieciowo, działające na napięcie stałe, a także niewymagające dodatkowych zasobów energii, ponieważ za dnia magazynują ją, czerpiąc z promieni słońca. Dostępność różnych kształtów i rozmiarów tych ostatnich – lamp solarnych – jest obiektem zainteresowania coraz większej liczby producentów, a stale powiększająca się oferta nowych produktów umożliwia dokładne dopasowanie ich wyglądu nie tylko do stylu naszego ogrodu, ale także do materiałów użytych do wykonania nawierzchni ogrodowych alejek.

Przykładem niech będą oszczędne w kształtach, niemal monolityczne stojące lampy solarne wyposażone w oświetlenie LED – jakość tego ostatniego sprawia, że nawet niewielkie ilości energii są zdolne wytwarzać jasny strumień światła długo po zapadnięciu zmroku. Dzięki ich zastosowaniu ogrodowa alejka będzie rozjaśniona na dużej powierzchni. Inaczej z niewielkimi lampkami solarnymi, które umieszcza się w gruncie. Te z kolei służą do zaznaczania w ciemności kierunku ścieżki wraz z jej zakrętami i pofalowaniem powierzchni na pagórkowatym terenie.

Reflektor solarny Blooma Bivoj 4 x LED

O ile regularne kształty opraw stojących lamp solarnych wpisują się w nowoczesne aranżacje terenu zielonego, to wygląd latarni ogrodowych wyraźnie komponuje się z tradycyjnym, rustykalnym, a nawet stylizowanym na dworski stylem. Ich bogate zdobienia i użycie kloszy o mlecznej barwie, otoczonych kunsztownym, żeliwnym wykończeniem są nawiązaniem do historycznej zabudowy zabytkowych centrów miast, których włodarze dokładają starań w pieczołowitej dbałości o wiekowe, działające do dziś eksponaty pierwszych systemów oświetlenia ulicznego.