Piwnica jako rezerwuar niezagospodarowanej przestrzeni
Decydując się na postawienie wymarzonego domu, zwłaszcza niewielkiego, warto wybrać projekt uwzględniający obecność piwnicy. W ten sposób wyprzedzimy rozwój wypadków, który zakłada sukcesywne zagospodarowywanie każdego z pomieszczeń od parteru w górę, który skutkować będzie brakiem dostępnej przestrzeni w długiej perspektywie czasowej. W tym wypadku piwnica nieużywana poza pomieszczeniem, w którym znajduje się kotłownia, będzie dysponować wolnym miejscem do urządzenia w niej na przykład wnętrza do uprawiania hobby, zacisznego gabinetu, miejsca relaksu, zbudowania domowej siłowni czy nawet sauny.
Możemy tego dokonać także w budynku istniejącym, o ile tylko pozwala na to wysokość stropu i warunki wilgotnościowe. Ta pierwsza będzie użyteczna, jeśli wynosi ponad 2,3 m, natomiast jeśli planujemy przysposobić część piwnicy do warunków mieszkalnych, sufit powinien znajdować się na wysokości co najmniej 30 cm wyżej. Jednak samo sklepienie usytuowane w odpowiedniej odległości od głów mieszkańców nie wystarczy do tego, by czuć się w piwnicy komfortowo.
Niestety słowo „piwnica” nieprzypadkowo kojarzy się z wilgocią, zimnem i zatęchłym, nieświeżym powietrzem. Warstwa izolacji, jaką stosowano w ubiegłych dekadach, nie wytrzymywała upływu czasu, a tworzące się w niej rozszczelnienia stanowiły zaproszenie do przechodzącej z gruntu wilgoci. Ta z racji niewystarczającej wentylacji trwale była obecna na ścianach, a całość dopełniało zimno, ponieważ tego typu miejsce nie było wyposażane w odnogi systemu ogrzewania. Wszechobecny chłód piwnicznych wnętrz pozwalał na ich użycie w miesiącach letnich jako naturalnej lodówki i spiżarni i była to jedna z niewielu korzyści, jakie oferowało piętro pod powierzchnią gruntu.
Wentylacja
Zapewnienie wymiany powietrza jest niezbędne do stworzenia przyzwoitych warunków przebywania w pomieszczeniach piwnicznych, zwłaszcza jeśli jedno z nich zaadaptujemy na łazienkę. Jeśli wentylacja grawitacyjna okaże się niewystarczająca, konieczne będzie wspomożenie jej lub zastąpienie przez mechaniczną, na którą złożą się wentylator i przewód z rur, na przykład stalowych, którego ujście znajduje się na zewnątrz budynku. Bardziej korzystną jest pierwsza z opcji, jednak jej zastosowanie uzależnione jest od bliskości (i obecności) przewodu kominowego, do którego należy się wbić i w który zamontujemy kratkę wentylacyjną.
Instalacja elektryczna
Doprowadzenie do piwnicy dodatkowego obwodu elektrycznego lub w miarę potrzeb większej ich liczby będzie zadaniem stosunkowo łatwym i tym bardziej koniecznym do wykonania, jeśli w pomieszczeniach usytuowanych pod powierzchnią gruntu panują niewystarczające warunki oświetleniowe. Światło naturalne nawet jeśli wpada przez powiększone specjalnie w tym celu okna z pogłębionymi studzienkami, w godzinach wieczornych okaże się niewystarczające, dlatego konieczne będzie zamontowanie opraw sufitowych lub co najmniej stojących lamp oświetlających miejsce pracy lub sprzęt sportowy, którego używamy w piwnicy zaadaptowanej na siłownię.
Ogrzewanie
Ponieważ to właśnie piwnica jest najczęściej wykorzystywanym miejscem do zbudowania kotłowni, doprowadzenie dodatkowej odnogi do adaptowanej przestrzeni będzie stosunkowo proste, o ile tylko moc urządzenia grzewczego okaże się wystarczająca do zasilenia w ciepło dodatkowego odcinka rur. Jeśli jednak serce domowego systemu grzewczego usytuowane jest na jednej z wyższych kondygnacji, nasz wybór padnie na niezależne od istniejącej instalacji źródło ciepła, którym może być na przykład grzejnik elektryczny lub niewielki piec typu koza. W przypadku tego ostatniego, a także niewielkiego kominka, jeśli zdecydujemy się go wybudować, konieczne będzie zapewnienie spalinom z nich wychodzącym ujście do przewodu kominowego.
Instalacja wodna i kanalizacyjna
Kran z ciepłą wodą jest przydatnym elementem wyposażenia w pomieszczeniach o różnorakim przeznaczeniu. W siłowni umożliwi pobieżne umycie się, w piwniczce spełniającej funkcję domowej winiarni zapewni czystość akcesoriów winiarskich i naczyń do przechowywania szlachetnego trunku – trudno w ogóle wyobrazić sobie pomieszczenie mieszkalne bez dostępu do bieżącej wody. O ile wykonanie odgałęzienia prowadzącego do istniejącej instalacji wodnej okaże się zadaniem łatwym, o tyle umożliwienie ściekom swobodny, grawitacyjny odpływ będzie trudny, jeśli przewód odpływowy i kanał ściekowy usytuowane są powyżej poziomu piwnicznej podłogi. W tym wypadku niezbędne będzie zastosowanie urządzenia, które w pierwszej kolejności rozdrobni ścieki, a w dalszej – za pomocą specjalnej pompy – wtłoczy na wysokość, na jakiej znajdują się rury ściekowe.
