Co ciekawe, piorun wcale nie musi uderzyć bezpośrednio w nasz budynek czy jego najbliższe sąsiedztwo, by wywołać sporo szkód. Szacuje się, że jego destrukcyjne działanie może sięgać do budynków oddalonych nawet o 2 kilometry od miejsca uderzenia.
Instalacja odgromowa to podstawa
Instalacja odgromowa ochroni nas nie tylko przed uszkodzeniem instalacji elektrycznej, ale również przed pożarem domu. Składa się z części zewnętrznej i wewnętrznej – ta pierwsza ma za zadanie przyjąć uderzenie pioruna i odprowadzić energię do ziemi; część wewnętrzna natomiast chroni nasze sprzęty elektroniczne podłączone do gniazdek.
Zabezpieczamy instalację elektryczną
Oczywiście to niejedyne źródło problemów – przepięcia w instalacji elektrycznej mogą pojawiać się z różnych przyczyn:
- wywołują je inne urządzenia podpięte do instalacji (najczęściej przy włączaniu i wyłączaniu);
- z powodu zwarcia;
- z powodu zetknięcia i tarcia przedmiotów wykonanych z materiałów przewodzących.
Ryzyko związane z powyższymi sytuacjami możemy zminimalizować poprzez zainstalowanie ograniczników. W zależności od naszego celu oraz budynku, w który mieszkamy, wybierzemy jedną z trzech klas ograniczników: B, C lub D.
Ograniczniki klasy B to pierwszy stopień ochrony instalacji elektrycznej. Najczęściej stosuje się je w domach z instalacją odgromową, a ich zadaniem jest ochrona przed przepięciami wywołanymi warunkami atmosferycznymi. Montuje się je w złączu elektrycznym lub rozdzielnicy głównej. Ich działanie polega na krótkim zwarciu instalacji, dzięki czemu napięcie nie przechodzi dalej, na urządzenia elektryczne. Działanie instalacji przywracamy natomiast poprzez wciśnięcie jednego przycisku – tak jak w przypadku bezpieczników automatycznych.
Ograniczniki klasy C z kolei obniżają przepięcia wywołane poprzez przyłączanie kolejnych urządzeń do sieci oraz wyładowania atmosferyczne (ograniczone wstępnie przez ogranicznik klasy B). Jako pierwszy stopień ochrony wykorzystywane są w domach z przyłączem kablowym bez systemu odgromowego, natomiast jako drugi: w domach z napowietrznym przyłączem elektrycznym lub zewnętrznym systemem odgromowym. Pamiętajmy przy tym, że ograniczniki klasy C działają na odległości 20 m – jeśli zatem instalacja jest dłuższa, należy je montować w odpowiednich odstępach.
Ograniczniki klasy D stosowane są do ochrony najdroższych urządzeń, a przy tym wrażliwych na przepięcia. Najczęściej używa się ich w serwerowniach, centralkach alarmowych czy też skanerach. Montowane są w puszce tuż obok urządzenia i chronią tylko je.
Co dalej?
Oczywiście nic nie zastąpi zdrowego rozsądku – jeśli widzimy, że zbliża się burza do sieci warto pozostawić podłączone tylko te absolutnie niezbędne urządzenia. Warto przemyśleć także kwestię zaopatrzenia się w listwę przepięciową wysokiej jakości.
