Orzech laskowy
Zacznijmy od zaznaczenia, że owoce tego krzewu należą do wyjątkowo zdrowych - pełne są nienasyconych tłuszczów oraz mikroelementów, takich jak wapń, fosfor i magnez. Oprócz tego nie można leszczynie odmówić uroku, sprawdzi się więc również jako roślina ozdobna. Dziko rośnie w lasach strefy umiarkowanej począwszy od centralnej Europy, przez Półwysep Bałkański, Azję Mniejszą, aż po Kaukaz.
Nie ma wysokich wymagań glebowych, choć preferuje odczyn obojętny. Nie wzrasta tylko na podłożu bardzo suchym, piaszczystym lub nieprzepuszczalnym o wysokim poziomie wód gruntowych. Wyrośnie również na stanowisku ocienionym, choć plony będą znacznie niższe niż gdyby rosła na stanowisku słonecznym. Nie należy jej wystawiać na silne wiatry, choćby ze względu na sposób rozmnażania. Leszczyna jest bardzo odporna na mrozy, a niska temperatura potrafi wywołać szkody jedynie w trakcie nagłych ataków zimy po okresie ocieplenia.
Sadzonki powinny pochodzić z rozmnażania wegetatywnego, wówczas mamy pewność, że przejmą wszystkie cechy swojej odmiany. Gotowe nasadzenia - z rozwiniętym systemem korzeniowym i łodygą - należy umieścić w ziemi jesienią (na przełomie września z październikiem) - zapewni im to czas na zakorzenienie się przed zimą i szybki wzrost wiosną. Można je także zasadzić wraz z końcem mrozów - będą wówczas wymagać regularnego podlewania.
Orzech włoski
Co ciekawe, ta popularna odmiana nie jest wcale orzechem, lecz pestkowcem. Nie zmienia to jednak faktu, że to niezwykle zdrowe pożywienie – zawiera dużo witamin, mikroelementów i zwalcza tzw. zły cholesterol. Do Polski przywędrował, jak sama nazwa wskazuje, z Półwyspu Apenińskiego, a w stanie dzikim występuje w pasie zaczynającym się w południowo-wschodniej Europie i kończącym się w południowo-zachodnich Chinach.
Ze względu na rozmiar, orzech włoski nie należy do częstych widoków na działkach, ale do ogrodu nadaje się idealnie, także ze względu na swoje walory estetyczne. Ponieważ korzenie sięgają głęboko w ziemię, gleba musi być głęboka, żyzna i ciepła, najlepiej o odczynie obojętnym. Drzewo wymaga dużo promieni słonecznych, nie toleruje też zimna, a przymrozki mogą je całkowicie położyć.
Jeśli nie zależy nam na wysokim plonie, orzech poradzi sobie bez przesadnego nawożenia, zwłaszcza jeśli posadziliśmy go na żyznej glebie. Nie zaszkodzi jednak dostarczyć mu azotu, co zapewni smaczne orzechy przez większość długiego życia drzewa. Dlatego też do uzupełnienia zasobności ziemi użyjmy naturalnych nawozów i kompostu.
Jak w przypadku orzecha laskowego, tak i tutaj zalecane są sadzonki wegetatywne. Nasiona nie zapewnią bowiem całości cech odmiany, co spowoduje znaczne ubytki w ilości owoców. Aby uzyskać optymalne zbiory, należy zasadzić przynajmniej dwa okazy. Umożliwi to krzyżowe zapylenie, do którego dochodzi za sprawą wiatru. Wokół orzechów raczej nie wzrosną nam inne rośliny, dlatego musimy przeznaczyć na nie dużo miejsca.
Egzotyczne orzechy
Niestety, pozostałe odmiany nie poradzą sobie w polskim klimacie, choć dla czystej przyjemności można spróbować swych sił w uprawie orzechów ziemnych (arachidowych). Co ciekawe, również one nie są orzechami, gdyż należą do rodziny bobowatych - bliżej im więc do fasoli.
Orzechy wzejdą tylko z rozsad wysianych do doniczek (po uprzednim dwudziestoczterogodzinnym namoczeniu w wodzie) w kwietniu. Dopiero w drugiej połowie maja mogą zostać posadzone w glebie - lekkiej i delikatnie kwaśnej. Orzacha podziemna zdecydowanie najlepiej poradzi sobie w kopczykach o sporym rozsadzie pod tunelem foliowym lub małej szklarni. W trakcie wzrostu powinniśmy obsypywać roślinę, pobudzając ją do tworzenia nowych strąków. Nie podlewamy z góry, dbamy o dużą wilgotność kopca. Zbiory, które można zacząć z końcem września, raczej nie będą gigantyczne, jednak po dokładnym wysuszeniu orzeszków będziemy mogli cieszyć się własnymi fistaszkami.
