Jego nazwa sugerująca, że zimowit wita zimę, jest myląca – chociaż zimowit zakwita jesienią, to wczesną, niemal na przełomie lata i jesieni, i bynajmniej nie zwiastuje pierwszych śniegów. Spotkać go możemy na skalniakach, gdzie bez udziału liści tworzy barwny, jasnofioletowy kobierzec kwietny, który przywodzi na myśl majowe łąki Polany Chochołowskiej ukwiecone krokusami. To niezwykle urokliwa roślina, która jest równie piękna, co niebezpieczna. Jej właściwości trujące są znane od wieków. Co ciekawe – zagrożenie instynktownie czują przed nią bydło i konie, które unikają zarówno świeżych, jak i suszonych w sianie części roślin. Jest z kolei przyswajalna przez owce i kozy, za to mleko wytworzone przez te zwierzęta nie nadaje się do spożycia z wyżej wymienionego powodu.
Ciekawy jest również cykl życia wieloletniej rośliny. Wyrasta ona z bulwy, z której jesienią odrastają dwie lub trzy nowe, które składniki zapasowe czerpią od rodziciela. Ten zaś stopniowo ich pozbawiany obumiera w następnym sezonie. Lubi gleby zasobne w składniki mineralne, najbardziej gliniasto-piaszczyste i gliniasto-ilaste. Spotykany jest na terenie Polski coraz rzadziej, co spowodowało wpisanie gatunku na listę roślin prawnie chronionych, gdzie widniał do 2014 roku. Obecnie objęty jest częściową ochroną gatunkową. W naturalnym środowisku podziwiać go można na terenie Dolnego Śląska, Wielkopolski i w niższych usytuowaniach górskich.
Z racji małych wymagań glebowych sadzony jest na przełomie wiosny i lata, w bulwach, w odstępach uzależnionych od wielkości – co 20 cm lub co 10 cm. Lubi stanowiska nasłonecznione lub półcieniste i wilgotną, przepuszczalną glebę. Jest mrozoodporny, a w celu uniknięcia zbytniego zagęszczenia wykopuje się poszczególne bulwy w końcu czerwca i albo natychmiast zasadza na nowym miejscu, albo w suchych, chłodnych i przewiewnych pomieszczeniach przechowuje do połowy sierpnia i dopiero wtedy sadzi w ziemi. Liście o szablastym kształcie, które pojawiają się wiosną, należy pozostawić aż do zżółknięcia, po czym możemy czekać na dekoracyjne kwiaty, które towarzyszyć nam będą w początkowej fazie jesieni.
Pomimo trujących właściwości zimowit jesienny zawiera substancje, które są korzystne dla zdrowia. Wszelkie preparaty zdrowotne zawierające składniki z zimowita mogą być jednak stosowane tylko pod kontrolą lekarza. Wytwarzana jest między innymi maść z tej rośliny (0,05%) pomocna w leczeniu raka skóry i preparaty cytostatyczne stosowane w leczeniu innych nowotworów. Bulwy zimowita, wykopane w sierpniu tuż przed zakwitnięciem kwiatów, a następnie suszone, wykorzystuje się w homeopatii w chorobach stawów.
