Sposoby na dłuższe zachowanie ziół
Gospodynie domowe przez wieki doświadczeń wypracowały metody konserwacji, które pozwalały zachować cenne wartości roślin o każdej porze roku. Do takich metod należą:
- Mrożenie, któremu poddawać możemy zarówno warzywa (po blanszowaniu lub bez niego, np. pomidory, ogórki, cukinie, kabaczki), jak i zioła (koperek, nać pietruszki, lubczyk). Zioła mrozimy w małych pojemniczkach lub woreczkach do mrożenia, posiekane lub też w całości.
- Suszenie ziół i innych roślin – następuje najczęściej po uprzednim ich rozdrobnieniu i rozłożeniu w miejscach, gdzie wyschną w sposób naturalny (przez około 5-7 dni). Jeśli używamy suszarki czy piekarnika, stopniowo i ostrożnie powinniśmy zwiększać temperaturę suszenia. Zioła zbieramy w słoneczne, suche dni. Najkorzystniej jest poddawać je suszeniu w całości, bowiem tracą one wówczas mniej swych właściwości. Ziołowy susz przechowujemy w płóciennych lub papierowych woreczkach albo ciemnych szklanych pojemnikach.
- Solenie – dotyczyć może wielu różnych warzyw, ale także ziółm, np. koperku, naci pietruszki. Rozdrobnione części roślin ziołowych mieszamy, przesypujemy solą, ubijamy i przechowujemy, np. w zamkniętych słoikach w suchym i chłodnym miejscu.
Zioła, szczególnie na zimę
Wśród ziół jest wiele takich, których spożywanie zimą jest szczególnie wskazane. Do tego typu ziół zaliczyć możemy:
- Imbir – ma działanie zwiększające odporność, zwalcza uczulenia, obniża poziom cholesterolu. Ponadto łagodzi bóle stawów, zwalcza nudności, ułatwia i pobudza trawienie oraz ogólnie rozgrzewa ciało. Warto go stosować jako dodatek do zimowej, rozgrzewającej herbaty. Można używać go także do porannej, ożywiającej kąpieli.
- Cynamon – jest ziołem bardzo rozgrzewającym i pobudzającym krążenie krwi. Świetnie wspomaga trawienie, wzmacnia odporność organizmu oraz reguluje poziom cukru we krwi. Warto dodawać go do wszelkich potraw, nie tylko deserów czy słodyczy. Doskonale poprawia smak sosów, mięs, zup i wielu innych dań. Spożywanie cynamonu i imbiru szczególnie wskazane jest jesienią i zimą, bo pomaga zwalczać bakterie i wirusy, a także rozgrzewa całe ciało albo zmarznięte stopy czy dłonie.
- Kardamon – należy do tej samej rodziny co imbir, ma też podobne do niego właściwości. Poza rozgrzewaniem i uodpornianiem pomaga dodatkowo udrażniać drogi oddechowe i usuwać śluz.
- Gałka muszkatołowa – ma działanie antywirusowe, jest pomocna w leczeniu niestrawności, ułatwia trawienie i leczenie biegunek. Pomaga usuwać zatory.
- Jeżówka – bardzo cenne zioło, ale także roślina ozdobna (z rodziny astrowatych), nadająca się do uprawy w ogrodzie, na kolorowe rabaty oraz jako kwiat cięty. Do celów leczniczych używa się ziela i korzenia jeżówki. Zapobiega ona i leczy przewlekłe zakażenia bakteryjne oraz wirusowe (częste zimą grypy i przeziębienia). Skutecznie zmniejsza stany zapalne górnych dróg oddechowych i ich nawracające schorzenia. Może być także stosowana zewnętrznie, jako okład na trudno gojące się rany, wypryski, łuszczycę, owrzodzenia czy alergie skórne. Watro stosować ziele jeżówki podczas długotrwałych kuracji antybiotykowych, w stanach wyczerpania i osłabienia.
- Czosnek jest ziołem bardzo stymulującym układ immunologiczny. Ma działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne. Rozszerza naczynia krwionośne, poprawia krążenie i pracę serca. Pomaga likwidować pasożyty układu pokarmowego i wzdęcia.
Zimowa uprawa ziół
Uprawę ziół możemy prowadzić nie tylko wiosną czy latem w ogrodzie. Są zioła, których uprawę możemy śmiało rozpocząć także w miesiącach zimowych. Watro przygotować doniczki z naturalną ziemią i zestaw nasion różnorodnych ziół, np.:
- Bazylia – po kilku tygodniach w ocieplonej folią doniczce,pojawią się pierwsze listki. Możemy je rozsadzić, np. do pojemników po jogurcie.
- Majeranek – uprawiamy w niskiej, szerokiej misie, gdyż ma on płaski system korzeniowy. Istotne jest to, aby często go podlewać. Po przymrozkach można wynieść doniczki z majerankiem na balkon albo przesadzić do gruntu.
- Tymianek – bardzo lubi słońce. Warto ustawić doniczki z tym ziołem na południowym parapecie i podlewać co najmniej 2 razy w tygodniu.
- Mięta – jest odporna i żywotna, ale też bardzo aromatyczna i zdrowa. Ma spore ukorzenienie, wymaga głębokiej donicy. Zbyt wybujałe wysoko rosnące pędy możemy przycinać na czubku, żeby rosła wszerz.
- Melisa cytrynowa – jest rośliną wieloletnią, już po około 10 dniach od wysiania w doniczce nasiona zaczynają kiełkować. Melisa potrzebuje sporo światła słonecznego, minimum 5 godzin dziennie.
- Rozmaryn – lubi słońce i nawapnianą ziemię, ale nie znosi przeciągów.
- Oregano – jest ziołem pomocnym przy schorzeniach układu oddechowego oraz skóry, a ponadto – bardzo wonną przyprawą. Po wysianiu w doniczce na wzejście pierwszych roślinek czekamy kilka tygodni. Oregano wymaga miejsc dobrze nasłonecznionych. Gdy się ociepli, możemy wystawić doniczki na zewnątrz albo przesadzić oregano do gruntu w ogrodzie.